مروارید چیست؟ نحوه تشخیص مروارید اصل ، تاریخچه و خواص آن

سنگ مروارید مروارید گوهری است که از 6000 سال پیش به عنوان زینت مورد استفاده قرار می گرفته است و در 2500 سال قبل از میلاد مسیح، تجارت مروارید طبیعی در کشور چین رونق فراوانی داشته است. در ایران باستان نیز پرورش این گوهر دارای سابقه طولانی و غنی می باشد. خلیج فارس اولین منبع مروارید طبیعی در جهان بود و برای قرن ها چنین باقی ماند. مرواریدهای طبیعی خلیج فارس به دلیل شفافیت و درخشندگی بالای ناکر خود قابل توجه هستند. همراه با مرواریدهای دریای سرخ و خلیج منار، از آنها به عنوان مرواریدهای شرقی یاد می شود و از ارزش بالایی برخوردار هستند.

آنچه در این مقاله می آموزیم: سنگ مروارید چگونه تشکیل می شود؟ انواع بزرگ این گوهر در جهان کدامند؟ نحوه ارزش گذاری قیمت مروارید چگونه است؟ تاریخچه تولید انواع پرورشی و سابقه شکار این گوهر در ایران چگونه بوده است؟ نحوه تشخیص مروارید طبیعی از بدل و پرورشی چگونه است؟ خواص مروارید چیست؟

فهرست مطالب

مروارید در باورها و داستان های گذشته

تاریخچه سنگ مروارید

مروارید را از زمان های بسیار قدیم می شناخته اند. اصل آن مدتها مجهول بود برخی آن را قطرات اشک فرشتگان و پاره ای ستاره زهره رب النوع زیبایی اشک ونوس می دانستند و بعضی هم آن را به مناسبت درخشش خاصی که دارد از ذرات مادی سپیده دم می پنداشتند. بسیاری از بزرگان دانش و فرهنگ ما، فرسنگها دور از دریا می زیستند و آگاهی چندانی از دریا و سفرهای دریایی نداشتند. این موضوع واقعیتی انکارناپذیر است.

از این روست که در ادبیات غنی ما، کمتر به گفتن از پهنه دریا پرداخته اند و بیشتر واگویه ها آمیخته به افسانه و پندار است. برای مردمان باستان، دریا همواره پهنای پر رمز و راز است که با جانوران افسانه ای، و داستانهای حیرت انگیز گره خورده است. داستانهای دل انگیز سندباد، دریانورد پرآوازه ایرانی اهل بندر سیراف در ایران و مخترع سكان، نقطه اوج چنین قصه پردازی هایی است که بیشتر آن ها درون مایه ای از واقعیت در خود نهفته دارند.

مروارید چیست؟

سنگ مروارید چیست؟مروارید (Pearl) گوهری است درخشان و سخت که در بدن انواعی از نرم تنان دو کفه ای به نام صدف مروارید و به ندرت توسط حلزون به وجود می آید. تصور می شود که نام آن ریشه لاتین داشته و از کلمه پرنا (Perna) نوعی صدف و یا سفارولا (Sphaerula) به معنی کروی شکل مشتق شده باشد. نوع درشت این گوهر را «دُر» نیز می گویند و دُردانه به معنی دانه مروارید است. «دُر يتيم» به نوعی گفته می شود که خودش تنها در صدف باشد. مروارید دارای سختی 2.5 در مقیاس موهس است و فرم شکستگی صدفی یا پولکی شکل و اساسا بدون کلیواژ می باشد. شكل این گوهر  اغلب نزدیک به کره است ولی به شکل های گلابی، دکمه ای و نامنظم هم دیده می شود.

مروارید چگونه درون صدف بوجود می آید؟

بخشی از جذابیت مروارید منشأ ارگانیک آن است: این مروارید از یک حیوان زنده، یک نرم تن می آید. پیشینیان را پندار بر این بود که پیدایش سنگ دُردانه از باران است.

به گاه باران اردیبهشتی، در خنکای گرگ ومیش سپیده دمان، صدف شناور بر روی آب، برای خلق دُردانه ای سپید و غلتان دهان سخت خود را گشوده و قطره باران را درون دل نرم خود جای می دهد. انجام این داستان پس از ده سال، دُردانه ای سپید و درخشان خواهد بود. ایرانیان باستان

خقیقت این است هنگامی که یک جسم خارجی بین بدن و جبه صدف دو کفه ای آب شور (Mollusco) یا آب شیرین (Mussels) قرار گیرد، جانور کم کم ماده آهکی که به ” مادر مروارید ” (Mother Of Pearl) که نوعی کربنات کلسیوم بوده به دور آن ذره ترشح و به فرم لایه ای آراگونیت متبلور شده و به مرور زمان دانه این گوهر پدید می آید.نحوه تشکیل مروارید ماده مترشحه «ناکر» (Nacre) نامیده می شود طبقات ناکر که به مرور حول جسم خارجی را می گیرند به مرور زمان بر حجمشان افزوده می شود. ترکیب شیمیایی ناکر کربنات کلسیم و یک ماده آلی به نام کونچیولین (Conchiolin) است.

جسم خارجی در صدف مروارید چه چیزی است؟

پیدایش این گوهر در بدن صدف به طور طبیعی و کاملا تصادفی است و الزاما باید یک جسم خارجی وارد بدن حیوان بشود تا او به منظور دفاع ماده ناکر را حول این جسم ترشح کند. جسم خارجی می تواند ذره ای شن یا نوزاد برخی از کرم ها و یا ماده خارجی دیگری باشد که مزاحم بدن حیوان است. اگر یک دانه آن را بشکنند در وسط آن جسم خارجی را می توان دید.

انواع رنگ مروارید

انواع رنگ مروارید مروارید در رنگهای صورتی، نقره ای، قهوه ای یا کرم و شیری، طلایی، سبز، آبی و سیاه دیده می شود. به دلیل آلی بودن ماده کنچیولین رنگ آن می تواند به آسانی تغییر یابد مخصوصا وقتی آب موجود در بلور خود را از دست بدهد. این پدیده باعث کاهش دوام آن می شود که در این صورت گوهر ما ابتدا بی جلا و مات سپس ترک خورده و در آخر پوسته پوسته می شود.

جلا در مروارید به چه دلیل است؟

جلا در مروارید به دلیل عبور نور از بین چندین لایه ماده ناکر است که تا حد زیادی با چشم غیرمسلح می توان دربارش نظر داد. کیفیت جلا در مروارید که عموما به عنوان درخشندگی، تابندگی یا براقیت از آن یاد می شود، به ضخامت مروارید، تعداد لایه های ناکر (نسبت عکس) و تا حد زیادی به میزان شفافیت آن بستگی دارد.

به دلیل شکل گرد آنها، سطح آنها مانند یک آینه منحنی است و به نظر می رسد نور منعکس شده از درون مروارید می تابد. شفافیت این لایه های ناکر از شفاف تا مات متغیر هست ولی هیچوقت اوپک (بدون عبور نور) نیستند. نوری که به سطح برخورد می کند نه تنها از سطح منعکس می شود، بلکه به زیر سطح نیز نفوذ می کند و عمیق تر میرود تا به مروارید تابندگی درخشانی بدهد.

مرواریدهای ژاپنی آکویا (Akoya) بیشتر به دلیل جلایی براق شناخته می شوند در حالی که مرواریدهای استرالیایی درخشش ابریشمی از خودشان نشان می دهند. مرواریدهای سیاه از تاهیتی جلای آینه مانندی را ارائه میدهند. بی کیفیت ها درخششی کدر و گچی دارند. 

رنگین‌تابی

 

ایردسنسی در مروارید
عکس زوم شده از سطح ماده ناکر و پدیده ایردسنسی

درخشش صدفی مروارید توسط ورقه های نازک آراگونیت و پوسته های کنچیولین که نزدیکی سطح خارجی آن قرار گرفته است تولید می شود. به این پدیده اُرینت (Orient) می گویند. در این ساختار شکست پرتوهای نور و تداخل آنها با یکدیگر باعث تولید رنگ های قوس و قزحی بر روی سطح شده که به آن پدیده ایریدسنس گفته می شود. آنها بسته به نوع شکل پخش شدن ماده کنچیولین روی آنها، نوع جانور نرم تن و آب موجود در دریا می توانند به صورت لکه لکه ای یا منظم دیده شوند. برخی حلزون ها، مخصوصا حلزون استرومبوس گیگاس می توانند مرواریدی تولید کنند که درخشش ابریشمی داشته و از نظر تجاری ارزشی ندارد.

صدف های مروارید در چه عمقی قرار دارند؟

صدف مرواریدصدف های تولید کننده مروارید غالبا در عمق 15 متری و در امتداد سواحل دریا زیست می کنند. از هر 30 تا 40 صدف شکار شده توسط صیادان فقط یک صدف حاوی دُردانه است. در سال 1958 میلادی در سری لانکا از تورهای بزرگی برای جمع آوری صدفها از ته دریا استفاده شد که نتیجه مطلوب به بار نیاورد و موجب از بین رفتن بقیه صدف ها و راکت ماندن صید این گوهر در سالهای بعد شد.

مروارید چقدر عمر می کند؟!

نگهداری و عمر مرواریداطلاعات چندان دقیقی در این باره منتشر نشده ولی احتمالا دانه مروارید می تواند حدود 100 الی 150 سال عمر کند. امروزه حتی انواعی دیده شده که چند قرن عمر داشته ولی سالم بنظر رسیده اند. جانور نرم تن درون صدف حدود هشت سانتیمتر و طول عمری به طور متوسط 13 سال می باشد. البته نحوه صحیح مراقبت از آنها نیز مهم است. چنانچه آن را در تماس با مناطق خشک و مرطوب، اسیدها، مواد آرایشی، اسپری ها و عرق بدن قرار دهید دوام و جلای آن را تحت آسیب قرار می دهد. جالب است بدانید

منابع مروارید در جهان

منابع مروارید در جهان مروارید سفید را از خلیج فارس و سیلان (سابقا سراندیب و امروزه سریلانکا) به دست می آورند.  مروارید سیاه بیشتر از خلیج مکزیک و نوع زرد از سواحل استرالیا بدست می آید. مرغوب ترین نوع در جهان به رنگ صورتی و سفید شیری می باشند که در خلیج فارس بدست می آیند. اکثر دُردانه ریز که Seed Pearls خوانده می شوند به رنگ صورتی و زرد کمرنگ هستند و از خلیج مانار، بین هندوستان و سریلانکا بدست می آیند. فیلیپین، آمریکای مرکزی، سواحل تاهیتی و دریاهای جنوبی دارای دُردانه های قابل برداشت می باشند.

بزرگترین مروارید جهان

بزرگی دانه این گوهر می تواند به اندازه سر سوزن، دانه خشخاش، یک فندق و یا حتی تخم کبوتر باشد. بزرگترین نوع کشف شده این گوهر در فیلیپین توسط یک ماهیگیر یافت شده است. وزن این ماده مروارید خالص 34 کیلوگرم می باشد.

بزرگترین مروارید جهان
Biggest Pearl In The World

این ماهیگیر حدود ده سال آن را در زیر تخت خود برای شانس آوردن نگه داشته است و سرانجام تحویل به مقامات محلی می دهد. جالب است بدانید این مروارید بیش از صد میلیون دلار ارزش دارد! تا قبل از کشف آن در چند سال پیش بزرگترین نوع این گوهر در دنیا Lao Tzu نام داشت. وزن این گوهر 6.4 کیلوگرم است و از یک صدف عظیم در سال 1934 استخراج شد. جنازه غواص مسلمان فیلیپینی آن بعد از چند روز همراه با صدف یافت شد. درواقع شکل و داستان تاریخی آن است که آن را بسیار خاص کرده است.

مروارید الله
Lao Tzu Pearl

گفته شده غواص مذکور بین دو کفه قدرتمند صدف گرفتار شده و به دلیل اینکه شکل آن سر انسانی با عمامه را تداعی می نمود ماهیگران آن را ” مروارید الله ” نامیدند. بیولوژیست ها آن را مروارید می دانند حال آنکه جواهرشناسان آن را مروارید “غیر نکری” به دلیل عدم وجود ویژگی های ایریدسنس که مخصوص انواعی دُردانه است که درون نرم تنان رشد می کنند می دانند. این گوهرس در سال 2007 قیمتی معادل 61 میلیون دلار ارزش گذاری شد.

مروارید طبیعی آب شور چیست؟ 

لابه های مروارید
تفاوت مرواریدهای آب شیرین (بالا) و آب شور (پایین). مرواریدهای آب شیرین از مرواریدهای آب شور ناکر ضخیم تری دارند و بنابراین ممکن است عمق بیشتر و درنتیجه جلای بالاتری داشته باشند. با این حال، این ناکر ضخیم‌تر همچنین باعث می‌شود که آنها نسبت به مرواریدهای آب شور پرجلاتر یا براق‌تر نباشند. 

مرواریدهای طبیعی بسیار نادر هستند. خلیج فارس مهمترین منبع مروارید طبیعی است – 70 تا 80 درصد مرواریدها تا دهه 1950 از آنجا به دست می آمدند. جزیره بحرین مرکز تجارت با شمال غربی هند و خاورمیانه مدرن امروزی بود. یک مروارید 4000 ساله در سال 1989 کشف شد و حفاری‌ها در شهرک باستانی دیلمون بحرین تأیید کرده است که صید مروارید حداقل 3000 سال است که ادامه داشته است.

مرواریدهای طبیعی آب شور خلیج فارس از دوکفه ای مروارید ساز محار و صدف مروارید لب سیاه می آیند. رنگ مرواریدهای خلیج فارس از سفید تا کرم تیره است و بیشتر از مرواریدهای دریای سرخ و خلیج منار که رنگ‌های مشخصه آن زرد روشن، کرم و صورتی بسیار روشن است، زردتر است. دریای سرخ همچنین مرواریدهایی در رنگ های تیره تر تولید می کند که از صورتی پررنگ تا بنفش روشن تا تیره متغیر است.

مرواریدهای طبیعی آب شور نیز گهگاه در باخا کالیفرنیا، ونزوئلا، میانمار، چین، ژاپن، هند، پلی‌نزی فرانسه، استرالیا و آفریقا یافت می‌شوند – همان مناطقی که صنایع مروارید را پرورش می‌دهند.

مروارید پرورشی چیست؟

مروارید پرورشی
ویتنام سال 2018 کارگران در حال جمع آوری مروارید از درون صدف می باشند.

به طور کلی ما مروارید آب شور طبیعی داریم که بدون دستکاری در صدف دریا بوجود می آیند. حال در مورد پرورشی به دو دسته پرورشی آب شور و پرورشی آب شیرین تقسیم بندی می شوند. صیادان برای تهیه مروارید بیشتر، صدف آن را از دریا صید می کنند، و یک ذره خارجی را که معمولا شن ریزه است بين جبه و بدن آن قرار میدهند، پس از اندکی دانه دُر تشیکل میشود. آن گاه صدف را گرفته و مروارید را از بدنش خرج می کنند. به این گونه مروارید پرورشی می گویند.

جهت سرعت بخشیدن به فرآیند تولید ، مهره ها را کروی درنظر می گیرند. به طور معمول قطر 6 الی 7 میلیمتر برای نرم تنان صدفی سه ساله از نظر حجم مناسب است. از مهره های کوچکتر برای صدف های جوان تر استفاده می کنند. وارد کردن مهره های کروی به درون نرم تن صدفی احتیاج به مهارت بالایی دارد که اکثرا به وسیله زنان انجام می گیرد. بطور معمول هر نفر روزانه 300 الی 1000 صدف را آماده تولید می کند. امروزه 90 درصد از تجارت مربوط به تولید را نوع پرورشی تشکیل داده اند.

مرواریدهای پرورشی آب شور

انواع مروارید آب شور
انواع مروارید آب شور

اگر از کسی بخواهید یک مروارید آکویا را توصیف کند، به احتمال زیاد یک گوهر سفید، گرد و درخشان را که در ژاپن و چین در نوع صدف مرواریدساز محار Pinctada fucata (martensii) کشت شده است، توصیف خواهد کرد. بیشتر مرواریدهای پرورش داده شده در آکویا سفید یا کرم هستند و برخی دارای هاله ای از رز (صورتی) یا سبز هستند. صدف آکویا نسبتاً کوچک است، بنابراین معمولاً مروارید پرورشی بزرگتر از 9 میلی متر تولید نمی کند. مرواریدهای طبیعی از صدف مرواریدساز محار بسیار کمیاب هستند.

مرواریدهای پرورشی تاهیتی تنها از دهه 1970 وارد بازار شده‌اند و در رنگ‌هایی از جمله ارغوانی بادمجانی، سبز طاووسی، خاکستری متالیک و آبی مایل به خاکستری موجود هستند. نرم تنی که آنها را تولید می کند صدف مروارید لب سیاه (Pinctada margaritifera) بومی پلینزی فرانسه است و در آنجا و در جزایر کوک، فیجی، استرالیا و نیوزلند پرورش می یابد.پرورش مروارید در ایران

مرواریدهای پرورشی دریای جنوبی از یکی از بزرگترین صدف مرواریدی جهان (Pinctada maxima) به دست می آیند و مرواریدهای پرورشی با اندازه 15 میلی متر یا بزرگتر تولید می کند. آنها در استرالیا، برمه، فیلیپین و اندونزی پرورش می یابند. در حالی که مرواریدهای پرورشی دریای جنوبی در رنگ های دیگری نیز دیده می شوند، نقره ای، سفید و زرد (که گاهی اوقات به آنها طلایی می گویند) رایج ترین رنگ ها هستند.

مرواریدهای پرورشی آب شیرین

مروارید پرورشی آب شیرین
گرید بندی مرواریدهای پرورشی آب شیرین در چین . عکس از China Dialogue

تولید کنندگان مروارید پرورشی در چین اکثریت قریب به اتفاق مرواریدهای آب شیرین پرورشی را تولید می کنند. این مرواریدهای پرورشی از نظر رنگ بسیار متفاوت هستند و عموماً مقرون به صرفه تر از مرواریدهای پرورشی در آب شور هستند. اندازه‌ها با مرواریدهای پرورش‌یافته آکویا قابل مقایسه هستند، با دامنه‌ای بین 2 میلی‌متر تا 13 میلی‌متر، اگرچه اندازه‌های بزرگ‌تر هم اکنون در دسترس هستند. تنها بخش کوچکی از تعداد کل مرواریدهای کشت شده در آب شیرین تولید شده از ایالات متحده است.

تاریخچه پرورش مروارید در ایران

پرورش مروارید در ایرانآثار حاصل از حفاری های باستان شناسی نشان میدهد که سده های پیش از میلاد، کرانه نشینان دریای پارس از فن ژرف پیمایی برای به دست آوردن مروارید استفاده می کرده اند. دکتر “تاکرا بوات” در کتاب فرمانروایان صدف، ایرانیان را پیشگامان پایه گذاری صید و پرورش این گوهر به شمار آورده است. مهم ترین سند به جا مانده از پرورش این گوهر در ایران باستان گزارش آپولونیوس است، ریاضی دان یونانی، اهل جزیره رودس، که در سده دوم پیش از میلاد، ( ۲۶۲ تا ۱۹۰ پیش از میلاد) هم زمان با دوران اشکانی، میزیسته است. وی در نوشتار خود به روشنی به پرورش مروارید در دریای پارس اشاره کرده و آن را ابتکار ایرانیان می داند.

نظر آپولونیوس درباره پروش مروارید در ایران

غواصان دریای پارس در حالی که ظرف کوچکی حاوی گیاهی خوشبو و تهییج کننده در دست داشتند به سمت صدف رفته و باعث میشدند تا صدف لب از لب بگشاید. سپس شاخه ای میان تهی را به میان آن فرو برده و مایه موجود را به بیرون می کشیدند و آن را به سطح آب آورده و در جام هایی آهنین لبالب از آب دریا قرار میدادند، سپس مروارید بسیار کوچکی را درون آن گذاشته صبر می کردند تا آن بزرگ شود. آپولونیوس

از نوشته او بر می آید که موضوع پرورش این گوهر در دریای پارس وجود داشته است روشن است نظر به این که آپولونیوس هم همانند بسیاری دیگر از بزرگان زمان، به طور مستقیم در جریان کار پرورش نبوده، نوشتار او آمیخته با افسانه و در پاره ای موارد نادرست باشد. اما از آن جا که در سفرنامه ابن حوقل، به این که اسرار پرورش در دست خاندان هایی خاص است، می توان به احتمال درستی موضوع پرورش این گوهر پی برد.

سابقه تاریخی صید مروارید در ایران

صید صدف مرواریداز دوران باستان خلیج فارس و دریای عمان که پیشینیان دریای پارس می خواندندش، به ویژه کرانه های جزیره میش ماهیگ و کرانه نیک آن (بحرین (به ران)) زادگاه و خاستگاه مروارید به شمار می رفته است. کرانه نشینان دریای پارس با این گوهر پیوندی دیرینه داشته اند. در گذشته مروارید، نقش کنونی نفت را در خلیج فارس به عهده داشته است. بر پایه نوشتارهای تاریخی، از دوران هخامنشیان این گوهر صید می شده است، اما بی تردید آشنایی با آن به زمان های دور در ژرفای تاریخ می رسد. در نوشته ها و ادبیات ایرانی هزارساله سرایندگان و نویسندگان ایرانی، به صید آن اشاره شده است.

قدمت غواصی جهت صید مروارید در ایران

قدمت ژرف روی و غواصی در جنوب ایران به سده های پیش از میلاد می رسد. در دوران ماد، ایرانیان از غواصان برای استخراج صندوق های طلا و جواهر کشتیهای غرق شده از دل دریا استفاده می کرده اند. نیروی دریایی توانمند ایران در دوران هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان به گروه غواصی مجهز بود. ایشان برای نفوذ به درون دژها از طریق خندقهای پر از آب و آبراههای شهرها، مهارت بسیاری داشته اند. صید مروارید استخری، جغرافیدان ایرانی، در سده چهارم هجری، در کتاب مسالك الممالک نوشته است که دُردانه ها را از کرانه های خلیج فارس به داخل کشور می بردند و مروارید خلیج فارس بی همتا بوده است. ابوعبدالله ادریسی در نزهة المشتاق که در سده ششم هجری نوشته شده است، روش صید این گوهر در خلیج فارس را شرح می دهد:

در خلیج فارس همه مکانهای غواصی وجود دارد، به مکان های غواصی سیصد مکان مورد توجه است که همه آنها معروف و مشهورند. استخری ، مسالک الممالک

مروارید بدلی چیست؟

امروزه مروارید های بدلی زیادی در بازار یافت می شود که یکی از انواع آنها گونه “تاول گونه” استرالیایی است که دارای لایه نازکی از آراگونیت ترشح شده و یا ماده “مادر مروارید” است ولی پروشی محسوب نمی شود. نوع دیگر بدلی فلس ماهی نام دارد که از شیشه روکش شده به وسیله ماده فلسی (که از انواع ماهی بدست می آید) تشکیل شده است. برخی دیگر نیز از قسمتی از حلزون دریایی، صدف مروارید آب شیرین و دندان حیوانات خون گرم دریایی مانند گاو دریایی استفاده می شود. همچنین نوعی بدلی به اپرکولوم (Operculum) یا “چشم گربه ای چینی” مشهور است که در حقیقت این مروارید بدلی پوسته محدبی نوعی حلزون بوده که در اطراف جزایر استرالیا یافت می شود. نمونه های پلاستیکی هم از انواع دیگر بدلی آن محسوب می شوند.

روش تشخیص مروارید طبیعی از بدل (پلاستیکی) 

تشخیص مروارید طبیعی از مصنوعی

  • اگر با ناخن خود روی سطح مروارید اصلی خش ایجاد کنید پودر آن تولید می شود. در صورتی که در نوع بدل اینگونه نیست. جالب است بدانید به علت شکل نیمه کروی آن گاهی قسمت های کنده شده را با آراگونیت (همان ماده ترشح شده طبیعی جانور نرم تن) اصلاح می کنند.
  • تفاوت نوع طبیعی با نوع بدل می تواند در وزن آنها باشد. یعنی مروارید طبیعی سنگین تر از نوع مصنوعی (بدلی) از نوع وکسی تا بیش از 50 درصد است. البته نوع بدلی شیشه ای سنگین تر از نوع طبیعی آن است. 
  • خیلی احتمال بعید است که مروارید های طبیعی بی نقص و مانند نوع بدل خود گرد، صاف و قرینه نیز باشند. بنابراین سعی کنید به دنبال جزئیات روی سطح آن بگردید. بدل آنها به علت گرد و صاف بودن نور را یکسان بازتاب می کنند درصورتی که در طبیعی اینگونه نیست. به محل سوراخ دریل توجه کنید. نوع پلاستیکی حاشیه محل سوراخ آن صاف و بی نقص است. 
  • در مروارید اصل با ضربه زدن با انگشتانتان و یا تکان دادن آن نوعی صدایی نرم تولید می شود. این در حالیست که در نوع بدل صدایی بسیار کم و ضعیف به گوش می رسد. اگر مروارید اصل را زیر دندانهایتان فشار دهید مانند صدا و حسی مانند دانه شن دارد. در نوع بدل صدایی ندارند.
  • مروارید طبیعی را چنانچه در نور بچرخانید به شما چشمک می زند. البته این در نوع با کیفیت خود مشهود است.
  • چنانچه دو مروارید طبیعی را بهم دیگر سایش دهید نوعی حالت زبری را حس می کنید و پودر آن ایجاد می شود. درصورتی که در نوع بدلی کاملا صاف و صیقلی و بدون پودر هستند.
  • مروارید های طبیعی همانند انسانها دارای خصوصیات منحصر به فردی مثل اثر انگشت هستند که باعث شده است در طبیعت هیچ مروارید طبیعی شبیه دیگری نباشد! بر این اساس چنانچه شما یک گردنبند از این گوهر می خواهید بخرید باید توجه کنید که همه آنها یکسان نباشند.
    سطح مروارید طبیعی و اصل
    لازم به ذکر است ایریدیسنسی فقط در سطح برخی مروارید های دریا قابل مشاهده است.
  • بهتر است از ذره بین یا لوپ جهت مشاهده سطح آن با بزرگنمایی ده یا بیشتر استفاده کنید. سطح مروارید طبیعی دارای پستی بلندی بوده و مانند خطوط شنی در بیابانیست که بوسیله باد تشکیل شده است.
  • اگر مروارید طبیعی را در دستان خود بگیرید حتی در فصل گرما نیز احساس سردی به شما منتقل می کند درصورتی که در گونه های شبیه سازی شده معمولا گرم هستند.

تعیین کیفیت مروارید بر اساس استاندارد ها

کیفیت سنگ مروارید, گردبند مروارید زنانه,گوشواره مروارید

از نظر کلی کیفیت مروارید ها به چهار دسته تقسیم می شوند:

  • کیفیت A: گونه ای که کمتر از 10% نقائص سطحی داشته باشند ولی بهر حال جلای خوبی نشان دهد
  • کیفیت B: گونه ای که در کمتر از 33% از سطح آن نقص مشاهده شود ولی جلای متوسطی نشان دهد
  • کیفیت C: گونه ای که در کمتر از دو سوم سطح آن نقصان مشاهده شود ولی جلای متوسطی نشان دهد
  • کیفیت D: گونه ای که در بیش از دو سوم سطح آن نقص مشاهده شود و فاقد جلا باشد. 

GIA، بزرگترین مرجع جهان در زمینه الماس و جواهرات، یک سیستم توصیف مروارید ایجاد کرد تا کیفیت مرواریدها را ارزیابی کند. 7 فاکتور ارزش GIA شامل اندازه، شکل، رنگ، جلا، سطح و ناکر است. حتما از کارشناس فروش خود بخواهید که این موارد را با شما انجام دهد.

1-اندازه

 مانند سایر جواهرات، یک مروارید بزرگتر (که بر حسب میلی متر اندازه گیری می شود) معمولاً ارزشمندتر است. هر چه مروارید بزرگتر باشد، کمیاب تر و گران تر است. اما مرواریدهای با کیفیت خوب می‌توانند کوچک باشند و مرواریدهای با کیفیت پایین می‌توانند بزرگ باشند، بنابراین ارزش نهایی یک مروارید به نحوه ترکیب کامل عوامل ارزش بستگی دارد.

2- شکل

انواع شکل مروارید

در حالی که مروارید گرد کلاسیک به عنوان آشناترین شکل و مظهر کمال در نظر گرفته می شود، طیف وسیعی از اشکال فوق العاده زیبا و نفیس در مروارید وجود دارد که می تواند بیننده را مجذوب خود کند. شکل مروارید یکی از فاکتورهای ارزشی اصلی هنگام ارزیابی ارزش آن است. در حالی که گرد کمیاب‌ترین و با ارزش‌ترین آنهاست، گردهایی وجود دارد که کمی بیضی شکل هستند، اما همچنان ارزش زیادی دارند. ته صاف همراه با مروارید گرد و گنبدی شکل و مرواریدهای دکمه ای شکل اغلب در گوشواره استفاده می شوند. مرواریدهای قطره ای دارای تقارن صاف هستند و دومین نادرترین مروارید در خانواده هستند. مرواریدهای باروک نامتقارن و بی شکل هستند. آنقدر که هیچ دو مروارید باروک نمی توانند یک شکل باشند. مهم نیست که مروارید چه شکلی دارد، اگر مروارید متقارن باشد، ارزش آن بیشتر از مروارید نامتقارن خواهد بود.

3- رنگ

 رنگ مروارید ترکیبی از رنگ بدنه غالب، تن رنگ غالب، رنگ‌های نا محسوس ولی مهمی است که به نظر می‌رسد از درون مروارید می‌آیند، و درنهایت اُرینت، «بازی رنگی» که هنگام حرکت مروارید می‌بینید. مرواریدهای پرورشی پالت وسیعی را به نمایش می‌گذارند. دارای رنگ های ظریف، از گرم (زرد، نارنجی و صورتی) تا سرد (آبی، سبز و بنفش) می باشند.

4- جلا

درجه بندی کیفیت جلای مروارید
درجه بندی کیفیت جلای مروارید. عکس از IGI.org

شدت نور منعکس شده از سطح مروارید یا درست زیر آن، یعنی جلا، بیشترین کمک را به زیبایی مروارید می کند. اثر یک درخشش/تابندگی درونی از دل گوهر است. مروارید با جلایی عالی، درخشان و براق به نظر می رسد، در حالی که مروارید با جلای ضعیف، بی روح و به مراتب کمتر ارزش دارد. آکویاهای باکیفیت تمایل به نمایش جلایی روشن و آینه ای مانند دارند. مرواریدهای دیگر دارای جلایی نرم و ساتنی هستند. 

5- سطح

به همان اندازه که شکل مروارید در ارزیابی ارزش آن در نظر گرفته می شود، سطح آن نیز نقش مهمی ایفا می کند. این عمدتاً به بررسی اینکه آیا سطح بدون لکه یا بلمیش است یا خیر اشاره دارد. یک مروارید از همه نظر بی نقص و تمیز گنجینه کمیاب است. از آنجایی که کمیابی بر ارزش تأثیر می گذارد، قیمت چنین مرواریدهایی بسیار بالاست.

تعداد، ماهیت و محل عیوب سطحی بلمیش ها (ساییدگی و خراش، حفره، زدگی ها، ترک ها و غیره) می تواند بر ارزش هر مروارید تأثیر بگذارد. بی نظمی های متعدد یا شدید سطحی – مانند لب پریدگی یا شکاف ها – می تواند دوام مروارید را تحت تاثیر قرار داده و باعث شکسته شدن یا کنده شدن آن قسمت شود و کیفیت و ارزش آن را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. اگر مشخصه سطحی جزئی باشد و در نزدیکی سوراخ مته مروارید قرار گیرد، جایی که کمتر قابل توجه باشد، ظاهر و ارزش نهایی مروارید را کمتر تحت تأثیر قرار می دهد. 

درجه بندی کیفیت سطح مروارید. عکس از IGI.org

 مرواریدها معمولاً بر اساس کیفیت سطحشان به یکی از پنج دسته در تصویر بالا تقسیم بندی می شوند. مرواریدهای پاک و تمیز کاملاً بدون لکه (blemishes) هستند و در حالی که ممکن است عیوب کوچکی داشته باشند، اما با چشم غیرمسلح وجود دیده نمی شوند. مرواریدهای کم خال دارای عیوب کوچکی هستند که بیشتر افراد می توانند به آن توجه کنند. مرواریدهای با خال/نقطه متوسط ​​دارای لکه هایی هستند که به وضوح قابل مشاهده هستند در حالی که مرواریدهای خالدار درشت به دلیل عیوب و نقص بسیار قابل توجهی که دارند کمترین ارزش را دارند. 

سایر عوامل کیفی می توانند تأثیر ویژگی های سطح را بر ارزش مروارید به حداقل برسانند. به عنوان مثال، اگر مروارید بزرگ و بسیار براق باشد، این عیوب سطحی تاثیر کمتری خواهند داشت. در واقع، درخشندگی عالی باعث می‌شود برخی از ویژگی‌های سطحی کمتر به چشم بیایند.  

6- ناکر

ناکر ماهیت خود مروارید است و ضخامت ناکر بر ارزش آن تأثیر می گذارد. مرواریدهای پرورشی باکیفیت دارای ضخامت کافی هستند تا مروارید زیبایی خود را نشان دهد.

7- تطبیق

 یکنواختی ظاهر مروارید در ریسه و مهره های مروارید را تطبیق می گویند.

 
 

سنگ مروارید چگونه قیمت گذاری می شود؟

ارزش گذاری مروارید قیمت دانه این گوهر بسته به رنگ، اندازه، فرم و درخشش خود دارد و انواع کروی شکل معمولا گرانبهاتر می باشند. برای تعیین قیمت مروارید وزن آن را به توان دو رسانده (وزن × وزن) و سپس رقم حاصله در پایه آن نوع بخصوص، ضرب می شود. قیمت پایه متغیر است و نسبت متقابل با مرغوبیت آن دارد و می تواند از 1 تا 40 دلار نوسان داشته باشد. در گردنبند ها و دستبند هایی که تعداد زیادی از آن یک فرم و همانند به کار رفته است قیمت پایه بسیار بالاست.

نحوه نگهداری مروارید

نحوه نگهداری مرواریداکنون که مرواریدهای خود را بدست آورده اید، باید چند نکته در مورد مراقبت از آنها بدانید.

برای حفظ زیبایی مروارید خود، آنها به مقدار مشخصی رطوبت نیاز دارند، به همین دلیل است که باید از نگهداری مرواریدها در محیط های دربسته یا بیش از حد خشک، مانند صندوق امانات بانکی خودداری کنید. بدن انسان به راحتی مقدار مناسبی از رطوبت را فراهم می کند. مرواریدهایی که اغلب پوشیده می شوند و به درستی از آنها مراقبت می شود، می توانند در 50 سال به همان زیبایی به نظر برسند که روزی که فروشگاه را ترک کردند.

مرواریدها بادوام ترین جواهرات نیستند. بیشتر وسایل روزمره در خانه و اداره از مروارید سخت‌تر هستند، بنابراین تماس بی‌دقت می‌تواند به مرور زمان به آنها آسیب برساند. مواد شیمیایی تهدید اصلی هستند. عطر، لوازم آرایش و اسپری مو حاوی موادی هستند که می توانند ناکر مروارید را از بین ببرند و آن را برای همیشه کدر کنند. بسیاری از محصولات پاک کننده حاوی مواد شیمیایی مانند آمونیاک و کلر هستند که می توانند آلیاژهای طلا را چال دار کنند و به سرعت به مروارید آسیب بزنند. آب کلردار استخر شنا نیز خطرناک است. از پوشیدن جواهرات مروارید هنگام تمیز کردن خانه یا انجام کارهای حیاط خانه خودداری کنید.

بهترین راه برای تمیز کردن مرواریدها، استفاده از یک پارچه نرم مرطوب است، به طور ایده آل بعد از هر بار پوشیدن مرواریدها.

خواص مروارید

عیسی مسیح در انجیل متی (باب 13 آیه 45 تا 46) ملکوت آسمان را به دانه مروارید گرانبها تشبیه نموده است و می فرماید:

باز ملکوت آسمان تاجری را ماند که جویای مروارید های خوب باشد و چون یک مروارید گرانبها یافت، رفت و تمام مایملک خود را فروخته و آن را خرید عیسی مسیح

عنصر این گوهر آب است. در واقع رنگ سفيد سمبل ذهن و قلب خالص و معصوم بودن است، و چاکرای سفید نیز متعادل کننده تمامی کانال های انرژی در بدن و راه رسیدن به ملکوت است. این گوهر انرژی های مثبت را جذب می کند. خواص انگشتر مروارید انرژی سنگ مروارید مربوط به ماورا و جهانی غیر مادی هست و چنانچه بتوانید انرژی آن را در این جهان بدرستی استفاده کنید روح و روان شما را آرامش و شما را به آگاهی های عالم دیگر وصل خواهد کرد. این گوهر همچنین سنگ ماه تولد خرداد نیز است و بیشترین تطابق انرژی را با متولدین این ماه دارد. درگذشته گفته شده است که دُردانه به شما از مسائل شوم هشدار می دهد و به همین دلیل کسی که گردنبند یا انگشتر مروارید بپوشد از نگون بختی در امان می ماند. برخی نیز گفته اند که این سنگ برای صاحبش شانس می آورد و غم و اندوه، اضطراب، انرژی منفی را دور می نماید.

خواص مروارید از نظر فیزیکی

خواص مرواریدباور بر این بوده مروارید سردرد های مزمن و اختلالات دستگاه گوارشی و مشکلات معده را کاهش می دهد. گفته شده است که برای رشد ناخان و کلسیوم نیز مفید است. همچنین در جهت تنظیم غدد درون ریز و تقویت دستگاه تناسلی زنان، شب ادراری، بیماری های مثانه نیز مفید است. باور های اعتقادی دیگر : از خواص مروارید می توان به درمان بیماری های گواتر و غدد چربی، عطسه های دائمی و سرماخوردگی نیز اشاره نمود که البته برای رسیدن به این هدف باید آن را در چاکرای پنجم یعنی گلو قرار داد.

46 دیدگاه برای “مروارید چیست؟ نحوه تشخیص مروارید اصل ، تاریخچه و خواص آن

  1. Sanaz Saeedi گفته:

    درود
    مرواريد سرخ هم وجود دارد ؟
    مرواريد سرخ درياي كارائيب وجود داره يا خير ؟

    • حسن کرمی گفته:

      سرخ/قرمز که ندیدم (اگه باشه هم کوتینگ میشن) ولی صورتی (conch pearl) داریم که گرونه و اتفاقا از نواجی مختلف کارائیب هم میاد.

  2. Nana chocolate گفته:

    سلام ممکنه راهنمایی کنید که کدوم رنگ مروارید ارزش بیشتری و کدوم ارزش کمتری داره؟ یا به رنگ مربوط نیس؟

    • حسن کرمی گفته:

      درود، هم به رنگ هست هم نیست ، بستگی داره سایر فاکتورها چه باشن. ولی در کل رنگهای خاصی مثل صورتی در موارید های conch و یا رنگهای براق و زنده دیگه قیمت ها رو میتونن افزایش زیادی بدن. رنگها نباید کدر و بی روح باشن. در نهایت ارزش یک مروارید بر اساس تمامی فاکتورهای ذکر شده و خاص بودن و کمیابی اون تعیین میشه.

  3. عزیزی گفته:

    سلام برای دارو داریم روی مروارید تحقیق میکنیم چطور امکان داره باهاتون صحبت کنم؟

  4. نجفی گفته:

    سلام یعنی در هیچ شرایطی ممکن نیس مروارید در سر یا چشم ماهی اصل باشد؟

  5. سامان حسنوند گفته:

    سلام من یک مرواریداصل دارم که یه ذره از فندق کوچکتر باشه میخام بفروشم چکار کنم

  6. سالاری گفته:

    سلام
    من چند روز پیش یک مروارید کوچیک از داخل ماهی پیدا کردم
    ماهی از خلیج فارس صید شده بود
    قیمت چنده ؟
    کاملا کروی هست و درخشنده
    البته چند تا خراش ریز داره که با ذره بین دیده میشه

    • حسن کرمی گفته:

      سلام اون مروارید نیست صرفا میزان کلسیوم اضافی ای هست که در ماهی رسوب و به مرور زمان سفت میشه. اساسا در ماهی مروارید تشکیل نمیشه.

  7. ضرغامی گفته:

    سلام، دوست عزیز
    سونوگرافی مروارید در ایران وجود داره یاخیر؟
    سرویس مروارید قدیمی دارم، روی بحرینی بودنش شک دارم، کسی نظر قطعی نمیده متاسفانه ☺️😏

    • حسن کرمی گفته:

      سلام بیارید آزمایشگاه گوهرشناسی ببینیم. آدرس در قسمت ارتباط با ما هست.

      • شیرین گفته:

        سلام و عرض ادب.سرویس مرواریدی دارم که سالهای پیش از کشور عربی خریداری شده و جواهر فروشی اصل بودن آنرا تعیین کرده ولی قیمت دقیق آنرا نمی دانم چون میخوام بفروشم‌

        • حسن کرمی گفته:

          مروارید قیمت گذاریش باید حتما توسط کارشناس و از نزدیک بررسی بشه.

  8. احدمحمدی گفته:

    سلام .من یک گردنبندبزرگ مرواریدخریدم نشانه اش باگفتهاتون تطابق داره میخوام بفروشم لطفا راهنمایی برای اصل وبدل وبرای فروشش

    • سنگ شناس گفته:

      مروارید بسته به ماده ناکرش، گرد بودن و سایزش، جلا و رنگش قیمتش متفاوته. ببرین نزد یک کارشناس از نزدیک براتون قیمت گذاری کنه مروارید رو.

  9. محمودمحمدی گفته:

    سلام حدوددویست وچهل عددمرواریداصل ریزودرشت دارم میخوام بفروشم ازقیمت هم اطلاعاتی ندارم لطفا برای فروشش کمکم کنید متشکرم

    • سنگ شناس گفته:

      سلام به این شماره پیام بدید متخصص مروارید هستند 09350155193

      • نوشین گفته:

        یک مروارید ۵/۳۰ با تایید کارشناس مبنی براصل بودن چه قیمتی دارد

        • سنگ شناس گفته:

          سلام عکس و خصوصیات اون رو به این شماره در واتس آپ بفرستید 09359155193

      • ابراهیم گفته:

        سلام
        در مورد سنگهای قیمتی هم میتونید راهنمایی کنید؟
        چند قطعه الملس زیتونی و قهوه ای دارم،.
        برای فروش

  10. فاطمه گفته:

    سلام روز بخیر مطالبتون بسیار آموزنده بود!می تونم با ذکر منبع کپی کنم؟

  11. موسوی گفته:

    سلام مرا وارید پیدا کردم از دریای جنوب تمام خصوصیت های اصل دارم از درون صدف پیدا کردم چجوری متوجه بشم اصل یا قیمتی یا نه ممنون میشم راهنمایی کنید

    • حسن کرمی گفته:

      سلام عکسشو در دایرکت اینستاگرام سنگ شناس بفرستید sangshenas@

    • حسن کرمی گفته:

      سلام، برای مروارید راه های تشخیقش رو تا حدودی نوشتیم. ولی خوب در اصل نیاز به ابزار گوهرشناسی برای تشخیص مروارید هست که دانش و تجربه هم لازمه شه.
      یعنی اون بافت و سطحش مثلا زیر لوپ یا میکروسکوپ یا وزن مخصوص..

  12. اعظم گفته:

    تشخیص اصل با پرورشی باز هم سخته و احتیاج به تجربه زیادی داره . با اینحال مطالبتون بسیار عالی بود .متشکرم

  13. سید محمد گفته:

    سلام.. بعضی مروارید ها داری سطحی مواج هستند و بعضی داری سطحی کاملا کروی و گرد و صاف … مروارید طبیعی حتما گرد و کروی است یا ممکن مواج و با اشکال کج و کوله ای هم باشهه …

    • حسن کرمی گفته:

      خیر ، اشکال بیضی و کج و کوله هم میتونن باشن. اتفاقا اینکه گرد گرد باشن به صورت طبیعی خیلی کمیابه(البته در پرورشی ها راحته)

  14. نادیا اسماعیلی گفته:

    من تعدادی مروارید اصل دارم
    به قیمت واقعی میفروشم

  15. الهه گفته:

    سلام لطفا میشه بگید انگشتر مروارید اصل رو از کجا میشه خرید و اینکه همه طلا فروشها اصل رو ندارن و قیمت حدودیش چقدره لطفا راهنمایی کنید

    • حسن کرمی گفته:

      درود. ببینید هر قیراط یک پنجم گرم هست. حالا مروارید میتونه از قیراطی 5 دلار باشه تا هزاران دلار!
      بسته به اینکه چقدر اون فاکتورهای لازم رو داره، طبیعیه یا بهسازی شده، پرورشیه یا مستقیم از دریا اومده، کیفیت رنگ و سایزش چجوره قیمت هاش میتونه خیلی متفاوت باشه.
      یه مروارید tahitan سیاه 8 قیراطی میتونه 200 دلار ارزش داشته باشه.
      یه مروارید طبیعی با سایز نه چندان گرد از دریای ژاپن با وزن 4 قیراط میتونه 600 دلار باشه.
      بنابراین میبینید که قیمت مروارید چیزی نیست که یکسان باشه.

      • نادیا اسماعیلی گفته:

        سلام من تعدادی مروارید دارم
        میتونید برای فروشش کمکم کنید ؟

        • حسن کرمی گفته:

          چه نوع مرواریدی هستند؟ مشتری شون معمولا کمه. در پیج اینستاگرام سنگ شناس دایرکت کنید بهم @sangshenas

    • حسن کرمی گفته:

      درود، بسته به پرورشی بودن یا نبودن، شکل و رنگ اونها قیمتشون متفاوته. از نزدیک ببرین پیش گوهرشناس

  16. امید غشایاری گفته:

    من ۳۰۰ عدد مروارید اصل دارم چطور باید به فروش برسانم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *