اخیراً آزمایشگاه کارلسبد دو بلور منشوری سبز مایل به آبی شفاف را دریافت و برای شناسایی مورد بررسی قرار داده است (شکل 1). منشورهای ارائه شده دارای وزن 1.91 و 1.92 قیراط بودند و دارای دستههای قابل مشاهده با چشم از اینکلوژنهای بلوری فلزیبا رنگ قهوه ای بازتابنده همراه با حفره های کوچک و ساییدگیهای جزئی بود. در نگاه اول ، این سنگها شبیه تورمالین پارایبا (Paraíba Tourmaline) با اینکلوژنهای مس یا بر حسب احتمال یک زمرد با اینکلوژنهای پیریت بودند. آزمایشهای استاندارد گوهرشناسی ، میزان ضریب شکست 1.50 و وزن مخصوص هیدرواستاتیک 2.43 را نشان داد. هر دو سنگ نور ضعیف سبز را در اشعه ماوراء بنفش UV با موج بلند و سبز ضعیف تا متوسط را در موج کوتاه نور UV نشان دادند. اگرچه منشورهای شش وجهی و مثلثی دارای اشکال خوش فرمی “شبهه کریستال” تورمالین بودند ، اما ضریب شکست این ماده ، خارج از رنج و چیز دیگری را نشان میداد. بررسی میکروسکوپی با فایبراپتیک نشان داد که حباب های گاز به دام افتاده ، ساختار جریانی و مرز مشخصی وجود دارد که در آن دو نوع شیشه ، با اینکلوژنهای فلزی یا بدون آن، با هم ترکیب شده اند. نواحی شیشه ای گنجانده شده، رنگ بدنه زرد روشن را به نمایش گذاشته و حاوی کریستال های فلزی دارای شکل هندسی و حباب های گاز است (شکل 2). با توجه به مخلوط شیشه های ذوب شده ، بدیهی بود که منشورها دست ساز هستند.
طیف سنجی مادون قرمز شناسایی ما از شیشه ساخت انسان را تأیید کرد. طیف FTIR برای شیشه های دست ساز بسیار متفاوت از تورمالین است (شکل 3 را ببینید). آزمایش بیشتر با EDXRF حضور مس را نشان داد ، مطابق با رنگ مسی اینکلوژنهای بلوری فلزی جزئی.
شکل راف “شبهه بلوری” و ترکیبی از ذوب دو نوع شیشه ، یکی با اینکلوژنهای فلزی و دیگری بدون آن ، نوع پیچیده تری از شیشه مصنوعی را ارائه می دهد. این نوع بدل شیشه با استفاده از پلاکت های مس برای شبیه سازی سنگ طبیعی ایجاد شده است. خطوط پولیشی که بر روی سطوح هر دو شیشه دیده می شود به وضوح مشخص میکند که جهت ظاهری شبیه به یک راف سنگ طبیعی تراش خورده اند و خطوط دیواره تریگونال (سه گوش شکل) و بلوری کشیده که هدف تقلید از رشد بلوری تورمالین بوده که ظاهری مشابه دارد. اینکلوژنهای مس و رنگ سبز مایل به آبی نئون نشان می دهد که سازنده قصد داشته از تورمالین نوع پارایبا Paraíba تقلید کند.
در همان زمان که این بدلهای شیشه مورد بررسی قرار گرفت ، یک تورمالین طبیعی دارای مس (شکل 4) از برزیل نیز برای خدمات تشخیص سنگ رنگی و منشا شناسی به آزمایشگاه GIA ارائه شد. این سنگ به دلیل داشتن اینکلوژنهای دندریتی مس طبیعی نادر (شکل 5) قابل توجه بود زیرا این بلورهای شیشه ساختگی نیز دقیقا میخواستند همین تصور را در خریدار ایجاد کنند.
دیدن شیشه مصنوعی برای تقلید از یک راف بلور طبیعی با اینکلوژنهای قابل مشاهده توسط چشم غیر معمول است. تورمالین پارایبا یکی از گرانبهاترین انواع تورمالین است که از زمان کشف آن در دهه 1980 مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. این قطعات شیشه ساختگی از منظر گوهر شناسی مطمئناً جالب بودند تا انواع روش های خلاقانه تولید شبهه گوهرها را نشان دهند. منابع: Amy Cooper and Heidi Breitzmann are senior staff gemologists, and Jamie Price is a staff gemologist, at GIA in Carlsbad, California. Gems & Gemology, Winter 2020, Vol. 56, No. 4