نگین در کوهی (کوارتز بی‌رنگ) درشت 3.8 گرم

در زبان فارسی به سنگ کریستال کوارتز شفاف بی رنگ “دُر کوهی” میگویند . دُر به معنی مروارید (اشاره به پاکی و سفیدی این سنگ) یعنی مرواریدی که از کوه استخراج می شود و اشاره به پاکی و سفیدی این سنگ دارد. واژه سنگ کریستال (Rock Crystal) از زبان یونانی “krystallos” گرفته شده و از آنجا که سنگ کریستال کوارتز شفاف و بی رنگ بود یونانی ها که در گذشته از خواص سنگ کریستال کوارتز نیز بهره می بردند تصور می کردند که این بلورها مایعاتی است که از دل کوه بیرون و تا ابد به یخ تبدیل شده اند و ذوب نمی شوند!

از طرفی اغلب مردم در ایران این سنگ را با عنوان در نجف (Dur-e-Najaf) که به معنی “مروارید نجف” است میشناسند. از آنجایی که دُر نجف فقط در منطقه بزرگ قبرستان وادی السلام و حوالی آن یافت می شود و تقاضا برای آن نیز زیاد است منابع آن نسبتا محدود است. با این حال در نجف از نظر فیزیکی و شیمیایی هیچ تفاوتی با دیگر سنگهای کوارتز معمول در ایران و سایر نقاط جهان ندارد.

درواقع جایگزینی عناصر شیمیایی که در کوارتز باعث تغییر رنگ می شود در سنگ کریستال بی رنگ شفاف وجود ندارد. از نظر ذخایر نیز در بیشتر نقاط کره زمین یافت می شود. بلورهای کوارتز بسته به کیفیتشان متفاوت اند و در این بین نوعی دیگر به اصطلاح دُر مویی وجود دارد که درواقع نوعی کریستال کوارتز با اینکلوژن‌هایی مویی شکل از کانی روتایل ، اکتینولیت ، تورمالین ، هورنبلند و.. هستند.