من معمولا بندرت از افرادی که در حوزه گوهرسنگ تولید کننده یا فعال نیستند ، خرید می کنم. علت این هست اغلب با قیمت هایی نجومی و یا اساسا تصوری اشتباه از نوع کیفیت و ارزش سنگ خود دارند. هفته گذشته یک نفر به من پیام داد سنگهایی که احتمال می دهد گارنت رودولایت باشند، به مقدار زیادی دارد و قیراطی کمتر از 80 هزار تومان می فروشد. با توجه به پاکی نمونه ها ، این قیمت بعد از چانه زنی می توانست گزینه خوبی باشد با اینحال در اصالت آنها شک داشتم و به او گفتم چند نمونه بفرستد تا بررسی کنم و درصورت تمایل خرید کنم.
لازم به ذکر است گارنت های رودولایت می توانند قرمز مایل به ارغوانی تا رز – صورتی و یا صورتی مایل به ارغوانی نیز باشند. درنهایت دیشب (قبل از زمان نوشتن این مطلب) ، نمونه ها رسیدند. رنگ و ظاهرشان چندان به گارنت های رودولایت پرطراوتی که قبلا دیده بودم ، شبیه نبود.
بررسی گوهرشناسی
در مرحله اول ضریب شکست چند نمونه را گرفتم که دقیقا عدد 1.61 را نشان می داد. وزن مخصوص نیز 3.492 را نشان داد. این ضریب شکست و وزن مخصوص مربوط به توپاز است و همان لحظه شک من درباره آنها به یقین تبدیل شد که اینها توپاز بهسازی شده به روش کوتینگ (روکش شده) هستند. می دانستم که باید زیر میکروسکوپ دنبال اتصال لبه های فست ها بگردم زیرا سنگهایی که به روش کوتینگ بهسازی شده اند، درحقیقت لایه بسیار نازکی روی آنها وجود دارد ولی معمولا جایی که خراش خورده و یا لبه های اتصال فست ها در پولیش ، بی رنگ هستند. بی رنگی ناشی از ذات اصلی خود سنگ است.
توپاز ها اغلب در طبیعت بی رنگ هستند که آنها را با روش پرتودهی/حرارت دهی به آبی تبدیل می کنند. در روش کوتینگ این امکان وجود دارد توپاز هایی با رنگهای کمیاب و متنوع قرمز تا صورتی و سبز و.. را تولید کنیم . این نوع توپاز ها نحوه نگهداری ویژه ای نیاز دارند زیرا در صورت خش افتادن روی آنها، لایه کوتینگ از بین می رود و ظاهر سنگ را خراب می کند.
از نظر اینکلوژنها ، توپازهایی بشدت پاک بودند. در نمونه بیضی درشت، کانال هایی از اینکلوژنهای مایع/نگاتیو کریستال وجود داشت. با اینحال لازم به ذکر است بسیاری از نمونه های کوتینگ شده یا حتی پرتودهی شده ممکن است سنتتیک نیز باشند که تشخیص آنها در یک لابراتوار گوهرشناسی نیز بسیار دشوار است.
معامله انجام بشود یا نشود؟
خوب اول اینکه توپازهای کوتینگ شده ارزان قیمت هستند. به طور عمده می توان قیراط 15 تا 20 هزار تومان نیز خرید. قیمتی که به من پیشنهاد شده بود (تحت عنوان گارنت) ، حدود 80 هزار تومان بود. بنابراین من علاقه ای به خرید آنها ندارم ، به این شخص گفتم آدرسش را بدهد تا نمونه ها را پس بفرستم. همانطور که می بینید بدون بررسی تخصصی این یک معامله بشدت پرضرر می شد.
قیمت های پایین میتوانند وسوسه کننده باشند. سال گذشته نیز سنگهایی با نام امپریال توپاز از یک تاجر که هنوز هم در وبسایت فروش آنلاینش به همین نام می فروشد، گرفتم و مشخصات آنها گارنت هسونایت بود. این دو سنگ بسیار شبیه هم هستند و می توانند از نظر ظاهری اشتباه گرفته شوند. البته من آنها را پس فرستادم (در حقیقت گارنت هسونایت قیمتشان نصف می بود) و پولم را نیز تمام و کمال داد با اینحال زیر بار اینکه جنسش توپاز طلایی امپریال نیست نمی رفت!
به همین دلیل است که همیشه توصیه می کنم در خرید گوهرهای قیمتی یا تعداد بالا از لابراتوار گوهرشناسی معتبر مشاوره یا درخواست سرتیفیکیت کنید و یا از جای معتبر با گارانتی بازگشت از نظر اصالت خرید کنید.