هاووین (Hauyne): یک گوهر خوش رنگ و بسیار کمیاب

هاووین (Haüyne) یک کانی کمیاب متعلق به گروه سودالیت است، گروهی معدنی که شامل سودالیت، هاووین، لازوریت ( نوعی هاووین حاوی سولفید) و نوزآن می‌شود. این کانی‌ها در کنار هم، سنگ محبوبی به نام لاجورد را تشکیل می‌دهند. هاووین اولین بار در سال ۱۸۰۷ از نمونه‌های کشف‌شده در گدازه‌های وزوو در مونته سوما، ایتالیا توصیف شد. این کانی به نام رنه جاست هاووی (René Just Haüy) ، بلورشناس فرانسوی، نامگذاری شد.

مشخصات گوهرشناسی

هاووین یک کانی سولفات تکتوسیلیکات نادر با فرمول عضو انتهایی Na3Ca(Si3Al3)O12(SO4) است. این کانی یک فلدسپاتوئید و عضوی از گروه سودالیت است.
بلورها شفاف تا نیمه‌شفاف، با جلای شیشه‌ای تا روغنی هستند. رنگ آنها معمولاً آبی روشن است، اما می‌توانند سفید، خاکستری، زرد، سبز و صورتی نیز باشند. این گوهر می تواند اینکلوژن‌هایی نظیر : شکستگی‌های ترمیم یافته، درونگیرهای کریستالی، نیدل‌ها و ذرات ریز، نگاتیو کریستال، تک فازی (حباب‌ها) ، آپاتیت، اوژیت داشته باشد.

دانشمندان هاووین ها‌ و لازوریت‌ها را برای تحقیقات زمین‌شناسی سنتز کرده‌اند. با این حال، هیچ کاربرد شناخته‌شده‌ای برای این مواد آزمایشگاهی در جواهرات وجود ندارد. این گوهر ممکن است با موم پارافین بهسازی شود. با رعایت نکات احتیاطی، هاووین می‌تواند جواهراتی با استفاده غیر مداوم استفاده شود. این سنگ‌ها با سختی ۵.۵-۶ و رخ مشخص، به لبه پایه محافظتی، به خصوص در انگشترها، نیاز دارند.

آیا همه هاووین‌ها آبی هستند؟

هاووین ، یک کانی کمیاب است که به خاطر رنگ آبی با اشباع رنگی بالا مورد توجه قرار گرفته و به ندرت آن را تراش فست می دهند. اگرچه هاووین ها می‌توانند به رنگ‌های سفید، خاکستری، سبز، زرد، قرمز و صورتی وجود داشته باشند، اما از نظر کیفیت گوهری ، تا همین اواخر ، فقط بلورهای آبی از آلمان استخراج می شد. با این حال، در سال ۲۰۰۳، هاووین زرد-سبز با کیفیت گوهری در تانزانیا کشف شد. در سال ۲۰۰۶، گوهرشناسان هاووین‌های آبی با کیفیت گوهری از افغانستان و همچنین یک هاوین-سودالیت آبی (تراش دامله) از میانمار را ثبت کردند.

با گذشت زمان، همچنان این رنگ آبی است که بیشتر مورد توجه مجموعه‌داران گوهرها و علاقه‌مندان به جواهرات با ذائقه سنگهای کمیاب قرار گرفته است. جذابیت سنگی به رنگ لاجورد اما تراش جواهری و شفاف را تصور کنید.

روش تشخیص 

هاووین‌ها دارای رنگ خاکه کمی مایل به آبی تا بی‌رنگ هستند. از آنجایی که آزمایش خاکه می‌تواند به نمونه آسیب برساند یا آن را از بین ببرد و بیشتر سنگ‌های قیمتی خاکه ای بی‌رنگ از خود به جا می‌گذارند، این آزمایش را روی هاووین مشکوک انجام ندهید.

نمونه های هاووین تانزانیایی ضریب شکست (RI) پایین‌تر و وزن مخصوص (SG) بالاتری نسبت به سایر مناطق جهان داردن.

توجه داشته باشید که شیشه دارای مقادیر RI، SG و سختی است که با مقادیر هاووین همپوشانی دارند (البته قطعات شیشه‌ای می‌توانند به هر رنگی باشند). مطالعه طیف‌سنجی طیف‌های جذبی ممکن است به تشخیص این گوهر کمک کند.

هاووین کجا یافت می‌شود؟

منبع اکثر هاووین ‌های قابل تراش، منطقه اطراف لاچر سی در کوه‌های ایفل آلمان است که کریستال‌های آبی و شفاف با کیفیت گوهری تولید می‌کند. افغانستان، میانمار و تانزانیا نیز مواد با کیفیت گوهری تولید می‌کنند.

ایتالیا نیز کریستال‌های آبی زیبایی تولید می‌کند. با این حال، این سنگ خامشان معمولاً برای تراش بسیار کوچک است
سایر منابع قابل توجه کریستال شامل مکان‌های زیر است:
ایالات متحده: کلرادو؛ مونتانا؛ داکوتای جنوبی.
کبک، کانادا؛ شیلی؛ چین؛ فرانسه؛ مراکش؛ روسیه؛ جزایر قناری، اسپانیا؛ تاهیتی؛ تاجیکستان.

گوهرتراشان فست می‌توانند راف های مات را به صورت دامله هایی تا طول یک یا دو اینچ تراش دهند. با این حال، گوهرهای تراش‌فست بسیار نادر و همیشه کوچک هستند، معمولاً کمتر از ۱ یا ۲ قیراط.