بهسازی سنگهای قیمتی با روش حرارت دهی نیازمند وسایل، دقت و دانش تجربی است. عقیق، یاقوت و غیره جزو سنگهایی هستند که نیازمند گرما جهت بهسازی رنگ یا از بین رفتن ناخالصی ها می باشند. در این مقاله به معرفی انواع کوره ها و روش ساخت قالب سیلندر عایق بندی شده جهت قراردادن گوهرسنگ هنگام حرارت دادن می پردازیم.
انواع کوره جهت فرآیند بهسازی حرارتی
امروزه با پیشرفت تکنولوژی دستگاه های پیشرفته ای مثل کوره های دیجیتال ساخته شده اند که البته گران قیمت نیز می باشند. چند نمونه از این کوره ها را درتصاویر زیر می بینید:
برخی از این کوره ها تا قیمتی بالغ بر 50 هزار دلار نیز می باشند که با توجه به ارزش ریالی ما مقرون به صرفه نمی باشند. شاید این مشکلات دلیلی بر این بوده باشد که چرا روشهای بهسازی در ایران ضعیف بوده و معمولا سنگهای بهسازی شده را از کشورهای دیگر وارد می کنیم.
حال آنکه روشهای ارزان قیمت تری نیز وجود دارند که می توان از آنها جهت حرارت دهی به سنگ استفاده نمود. به عنوان مثال در تصویر زیر نمونه ای از کوره گازی دست ساز را می بینید که ساخت آن هزینه چندانی نیز ندارد.
گچ سیلندر ریخته گری مخصوص
این گچ که در دندانپزشکی ها نیز استفاده می شود جهت عایق سازی سیلندر ما است تا حرارت دهی بصورت القایی و غیر مستقیم به درون سنگ وارد شود. سنگهایی مانند عقیق نباید در مقابل حرارت مستفیم زیاد شعله (مثل گاز) قرار گیرند زیرا باعث شوک وارد شدن به سنگ و ترک خوردن سطح آن می شود.
در برخی کشورها از خاکستر و خاک رس پخته شده استفاده می کنند. در یکی از کارگاه ها در هند از پودر آجر های حرارت داده شده استفاده کرده و به این ترتیب که آجرها را تا دو روز حرارت دهی سپس کوبیده تا کاملا پودر شده و الک می کردند. پودر به دست آمده را با آب مخلوط و عقیق ها را با آن می پوشاندند.
سیلندرمخصوص حرارت دهی
همانطور که در تصویر بالا مشاهده می نمایید سیلندر فلزی مخصوصی است که برای عملیات حرارت دهی استفاده شده و با عایق سازی آن با گچ سیلندر می توان از آن بهره برد. هدف ما ساختن سیلندر ارزان تر برای بهسازی سنگها با هر اندازه ای است.
باقالب سیلندر ساخته شده با طلق می توان انواع سیلندر را با هر سایزی ساخت و هیچ احتیاجی به قالب های فلزی نیست ضمن اینکه میتوانید برای صرفه جویی هزینه ها از یک سیلندر بارها استفاده کنید. در ادامه به روش ساخت سیلندر با گچ ریخته گری مخصوص می پردزیم.
آموزش ساخت قالب سیلندر جهت بهسازی سنگهای قیمتی با روش حرارت دهی
جهت ساخت قالب به موم، طلق و گچ ریختگری سیلندرنیاز داریم که با شکل برای شما توضیح می دهیم.
- عکس شماره 1 موم باکسینگ و شماره 2 سیلندر فلزی است.
- عکس شماره 3 ورق طلق اولیه است
- عکس شماره 4 قالب شکل داده شده با ورق طلق است که باید گچ را به دور آن خشکانده و برش دهیم.
- عکس شماره 5 باکس گچ سیلندر که باید توجه داشته باشید کاملا عایق بوده و دور تا دور محیط را به ضخامت 2 سانتیمتر با گچ مخصوص پوشانده باشد و سوراخ یا ترکی در دیواره آن وجود نداشته باشد. همچنین سنگ در وسط آن باید قرار گیرد و با دیواره ها هیچ تماسی نداشته باشد.
- عکس شماره 6 موم باکسینگ است. آنرا داخل سیلندر ساخته شده قرار داده و موم با حرارت ذوب شده واز سوراخ تعبیه شده برای سیلندر خارج میشود. البته سیلندر های مخصوص هیت کردن ( برای عقیق) هیچ سوراخی نباید داشته باشند.
کنترل دما
برای کنترل دما در حرارت دهی به روش های سنتی بهترین گزینه دماسنج دیجیتال است تا بتوان بطور منظم و دقیق در هر دقیقه شتاب افزایش دما را کنترل کرد و بصورت عددی آنرا مشاهده نماییم. استفاده از دماسنج های جیوه ای به علت محدودیت دما و عدم نمایش عدد بصورت واضح توصیه نمی گردد.
توجه داشته باشید که افزایش یکنواختی دما، تدریجی، سرد کردن لحظه ای و غیره باید حتما طبق دستور العمل باشد و هرگونه انجام خلاف استاندارد باعث صدمه زدن و یا ترک سنگ و یا نداشتن نتیجه قابل قبول خواهد شد.