دانبوریت گوهری کمتر شناخته شده با سختی 7 و از نظر شیمیایی یک بوروسیلیکات کلسیم (CaB2Si2O8) است که به سیستم بلوری اورترومبیک تعلق دارد. از نظر پیدایش ، دانبوریت با سنگ های ماگمایی (پگماتیت گرانیتی)، متاسوماتیک (اسکارن) و رسوبی (تبخیر) مرتبط است.
تاریخچه
نام کانی دانبوریت (Danburite) از شهر دانبری، شهرستان فیرفیلد، کنتیکت ایالات متحده آمریکا، جایی که برای اولین بار در سال 1839 توسط کانی شناس آمریکایی چارلز آپهام شفارد گزارش شد، نامگذاری شده است.
این اکتشاف اولیه اگرچه در دنیای گوهرشناسی جذاب نبود، اما در سال 1880، یک اتفاق دیگر در راسل، شهرستان سنت لارنس، نیویورک، راف های قابل تراش فست مورد توجه قرار گرفت.
اگرچه دانبوریت در حال حاضر از بسیاری از مناطق در سراسر جهان شناخته شده است، تنها تعداد کمی از آنها موادی با پاکی کافی برای تراش فست تولید کرده اند.
مشخصات گوهر شناسی
رنگ دانبوریت معمولاً از بیرنگ تا زرد روشن-طلایی، صورتی کمرنگ یا خرمایی متغیر است. به طور معمول، دانبوریتها هیچ بهسازی خاصی ندارند، اما برخی از نمونههای روسی تحت یک بهسازی تابشی پایدار برای بهبود رنگ به صورتی قرار گرفتهاند. همچنین ممکن است تحت کوتینگ CVD قرار گیرند.
آزمایشگاه ها دانبوریت را برای تحقیق در مورد فسفرسانس سنتز کرده اند. با این حال، تا کنون موردی از استفاده از آنها در جواهرات شناسایی نشده است. بیشتر دنبوریت ها فلورسانس آبی آسمانی در نور فرابنفش موج بلند و فسفرسانس قرمز در هنگام گرم شدن نشان می دهند. با این حال، برخی از نمونههای سریلانکا و تانزانیا اصلاً نورتابی ندارند.
دانبوریت ممکن است با توپاز، تورمالین، آندالوزیت و آپاتیت اشتباه گرفته شود. محدوده وزن مخصوص دانبوریت از 2.93 تا 3.02 (میانگین = 3.0) است و در مایعات سنگین 3.06 و 3.33 شناور می شود در حالی که آندالوزیت در 3.06 فرو می رود و توپاز (ضریب شکست کمتر، دوشکستی بیشتر) در هر دو فرو می رود.
جدول مشخصات دانبوریت | |
---|---|
ترکیب شیمیایی | CaB2Si2O8 |
سیستم بلوری | اورترومبیک |
رنگ | بی رنگ، سفید، صورتی، زرد روشن تا تیره، قهوه ای مایل به زرد، قهوه ای، آبی. |
شفافیت | شفاف، مات، اوپک |
رخ | – |
شکستگی | Subconchoidal to uneven |
جلا | شیشه ای تا روغنی |
ضریب شکست نور | 1.627-1.641 |
اختلاف شکست مضاعف | 0.008-0.009 |
سختی موس | 7 |
وزن مخصوص | 2.97-3.03، معمولاً 3.00. |
فلورسانس | آبی آسمانی تا سبز آبی روشن در طول موج بلند. همچنین ترمولومینسانس (قرمز). |
معادن
دانبوریت در پگماتیت ها و در سنگ های کربناتی که دگرگون شده و در معرض فعالیت هیدروترمال قرار گرفته اند، وجود دارد. دانبوریت با کیفیت گوهری برای اولین بار در دانبری، کانکتیکات کشف شد و از آن زمان در بسیاری از نقاط جهان یافت شد.
از اواخر دهه 1950، مقادیر زیادی دانبوریت شفاف تا صورتی کمرنگ از چارکاس، سن لوئیس پوتوسی، مکزیک به دست آمده است. موگوک، بخش ماندالای، میانمار (برمه)، یک رنگ بسیار دلپذیر به رنگ زرد کاهی یا طلایی تا بی رنگ تولید کرده است.
رنگهای طلایی مایل به قهوهای تا زرد کاهی تا زرد کهربایی دانبوریت باکیفیت از پگماتیتهای Anjanabonoina و میدان پگماتیت Sahatany ماداگاسکار و سایر مکانها در استان آنتاناناریوو، ماداگاسکار به یافت شده است.
راف دانبوریت شرابی رنگ تا طلایی از معدن Dal’negorsk (Dalnegorsk)، Primorskiy Kray، روسیه تولید شده است. بولیوی؛ چین؛ تانزانیا ویتنام نیز از دیگر ذخایر این سنگ می باشند.
استفاده از دانبوریت در جوهرات
با رخ ضعیف و سختی 7، دانبوریت می تواند برای تمام کاربردهای جواهرات، از جمله انگشترها و دستبندها را استفاده شود. مقاومت خوب آن در برابر آسیب های ناشی از ضربه های تصادفی و خراش یکی از مهم ترین خصوصیات آن است. از نظر سفتی و قابلیت استفاده، در بین سنگ های جواهرات محبوب مانند کوارتز و توپاز قرار می گیرد.
اگرچه پراکندگی متوسط نور آن به این معنی است که دانبوریت های تراش خورده تلالو رنگارنگ را نشان نمی دهند. البته سنگهایی که به درستی تراشیده شوند همچنان می توانند بسیار درخشان به نظر برسند. نمونه های نادر نیز ممکن است شاتویانسی را نشان دهند.
دانبوریت ها، به ویژه مواد بی رنگ از مکزیک، معمولاً در اندازه های بین 1 تا 5 قیراط هستند. نمونه های زرد میانمار بین 7 تا 10 قیراط بسیار نادر هستند. به دلیل حساسیت به حرارت، از تمیز کردن این سنگ با بخار خودداری کنید. در غیر این صورت، دانبوریت نیازی به مراقبت خاصی ندارد.