چگونگی بهسازی یاقوت به روش پر کردن شیشه سرب دار

یاقوت سرخ بهسازی شده به روش لید گلس یا پرشده با شیشه سرب داربه تصاویر بالا دقت کنید. نمونه هایی از یاقوت را مشاهده می کنید که به علت ترک های بسیار زیادی که دارند حتی نمی توان به آن ها یاقوت گفت. همان یاقوت های پر از ترک بعد از بهسازی، شفافیت و رنگ بسیاری مطلوبی خواهند داشت. برای بهسازی یاقوت به روش پرکردن شیشه سرب دار و سیلیکا استفاده می شود. در بازار جواهرات این نوع یاقوت به وفور یافت میشوند و قیمت آنها میتواند فقط چند دلار برای هر قیراط باشد. این درصورتی است که همان یاقوت اگر بدون دستکاری میبود میتوانست قیراطی چند هزار دلار داشته باشد! این نوع یاقوت ها در بازار با اسامی چون یاقوت گلس شده یا یاقوت فیلد گلس وجود دارند ولی بهتر است به جای بیان عبارت ” یاقوت گلس فیلد شده” که از لحاظ دستوری اشتباه است از عبارت ” یاقوت بهسازی شده به روش پر کردن شیشه سرب دار” یا اصطلاح ” (Glass Lead Ruby Filled (Lead Glass Ruby Filling) ” استفاده کنید.

چگونگی بهسازی یاقوت سرخ به روش پر کردن شیشه سرب دار

یاقوت بهسازی شده به روش glass fillingدر گام نخست، نمونه های راف باید پاکسازی شوند، چون در هنگام انجام فرآیند برخی ناخالصی ها مشکل ساز هستند و باعث می شوند بهسازی خوب انجام نشود. برای پاکسازی، نمونه های راف را در محلول فلوراید هیدروژن قرار دهید، مدت زمان ۲۴ الی ۷۲ ساعت، بستگی به سایز و قطر نمونه های راف دارد. پس از آن نمونه ها را بین ۹۰۰ تا ۱۴۰۰ درجه حرارت دهی می کنیم، این حرارت دهی اولیه بخاطر پاکسازی بیشتر ناخالصی هاست. در اکثر مواقع دمای ۹۰۰ درجه استفاده می شود. مدت زمان حرارت دهی بین ۶ تا ۲۴ ساعت متغیر است. نظر شخصی بنده، دمای ۱۴۰۰ درجه و مدت زمان ۶ ساعت هست چون در دمای ۹۰۰ درجه بسیاری از ناخالصی ها نظیر روتایل ها پاکسازی نمی شوند. البته در دمای ۱۴۰۰ درجه هم روتایل ها از بین نمی روند ولی از حالت اولیه ی خود که باعث کاهش شفافیت یاقوت می شوند هم خارج می شوند.

تشخیص یاقوت فیلد گلس
تصاویر میکروسکوپی یاقوت های سرخی که با شیشه سرب دار پر شده اند. انعکاس این خطوط آبی رنگ زیر میکروسکوپ به تشخیص این نوع بهسازی کمک میکند.

مرحله ی بعد، فرآیند حرارت دهی با ترکیب مشخصی از اکسید هاست. ترکیباتی شامل سرب، سیلیس، سدیم، پتاسیم، کلسیم و اکسید های فلزی نظیر وانادیوم وبیسموت . بهترین ترکیب به این ترتیب است:

  • ۹۰ درصد سیلیس یا همان سیلیکا
  • ۵ درصد سرب
  • ۱ درصد سدیم
  • ۲ درصد کلسیم
  • ۲ درصد اکسید مس

البته ترکیبات بسیاری هست که باعث رنگ های مختلف می شود. به همین خاطر یاقوت هایی که برای بهسازی آنها از این فرآیند استفاده شده رنگ های متفاوتی دارند دلیلش همین هست. برخی صورتی هستند، برخی بنفش، برخی سرخ این به ترکیب استفاده شده بستگی دارد. و البته یک عامل دیگر هم هست: برای اینکه به رنگ دلخواه برسند گاه مرحله ی سوم را چندین بار با ترکیبات مختلف امتحان می کنند دقیقا مثل عقیق که برای رسیدن به رنگ مطلوب چندین بار فرآیند را تکرار می کردیم.

بهترین دما برای دستیابی به رنگ هدف

یاقوت های بهسازی شده به روش تزریق شیشه و ماده کوبالت
یاقوت های بهسازی شده به روش تزریق شیشه و ماده کوبالت به عنوان عامل رنگزا

اما بهترین ترکیب از نظر بنده ترکیبی بود که توضیح دادم البته دما هم در رنگ بخشی موثر است. بهترین دما برای حرارت دهی بین ۹۰۰ تا ۱۴۰۰ درجه است، گرچه گاهی تا ۱۸۰۰ درجه هم حرارت دهی می شود. دماهای بالا یک حسن دارند و یک عیب، عیب این هست که رنگ را خراب می کند حسن این که نفوذش در عمق سنگ افزایش پیدا می کند. البته باز هم تکرار می کنم ترکیبات مختلف، دماهای مختلفی برای این فرآیند دارند. مثلا اگر از وانادیوم در ترکیبات استفاده شود باز هم دما ممکن هست از ۱۸۰۰ درجه بالاتر برود. تذکر: در کل در این فرآیند با نقطه ی ذوب سرو کار نداریم، بیشتر با جذب سرو کار داریم. این دو مقوله را باهم اشتباه نگیرید.

یاقوت پر شده با شیشه و کوبالت
تصویر میکروسکوپی یاقوت آبی پر شده با شیشه و کبالت. انعکاس نور خطوط پر شدگی درون یاقوت کاملا مشهود است.

نکته: ترکیب سرب در پودر از ۵ درصد تا ۵۰ درصد متغیر هست. سرب شاید رنگ بهتری ایجاد کند ولی یاقوت را بسیار سنگین تر از معمول می کند و این نامطلوب هست چون هم زود تشخیص داده می شود و هم اینکه بعلت وزن بالا کمتر کسی به خریدش اقدام می نماید. بنابراین توصیه می کنم کمتر از سرب استفاده کنید.

13 دیدگاه برای “چگونگی بهسازی یاقوت به روش پر کردن شیشه سرب دار

  1. حسین گفته:

    سلام و خسته نباشید
    استاد من چند عدد سنگ کاملا سالم دارم ک با عبور نور از اونها هر کدوم ب رنگهای متفاوتی مثل زرد قرمز ابی سبز و چند تای اونام هر قسمت سنگ ی رنگ داره در میان میخاستم ببینم ایا این سنگها همون گوهر سنگ هستن البته اگه نور بهشون تابیده نشه هیچ تفاوتی با سنگهای معمولی ندارن اما وقتی نور بهشون وارد شه واقعا زیبا هستن مثل ی چراغ خواب نور رو با رنگهای زیبا منتشر میکنن

    • حسن کرمی گفته:

      سلام باید از نزدیک بررسی بشه. سنگ مرمر یا یه تیکه عقیق و کوارتز هم نور رو عبور میده و دلیل به با ارزش بودنش نیست.

  2. مسلم زنگنه گفته:

    سلام. یاقوت بهسازی شده گلی فیلد خواص یاقوت را از بین نمیبرد؟

    • حسن کرمی گفته:

      اونایی که در این کار هستن میگن اثر داره. منتهی این بحث خواص سنگها نیاز به اثبات های بیشتری داره.

      • علیرضا گفته:

        سلام وقت بخیر و با تشکر از راهنمای ارزشمند شما و ضمن تقدیم احترام جهت تشریح دقیق حضرتعالی

        بنده بشدت حس خرید یاقوت رو پیدا کردم و خیلی هم گشتم لذا شدیداً هم راغب هستم اصل باشه !
        تو فروشگاه ها ، دیوار ،و سایتها گشتم بعضی ها با پلمپ آزمایشگاه و تضمین برمه و کنیا میفروشند اما در نهایت میگن فیلد گلس هستش !
        و نمیتونم قبول کنم که این واقعاً یاقوت باشه و اون انرژی و اون خاصیت رو داشته باشه !!! و دل چرکین میشم
        و مطلع هستم که سنگ اصل و خالص بسیار گرون درمیاد

        خواستم از شما استاد عزیز راهنمای بخوام که :
        ۱- آیا به برگه آزمایشگاه و تاییدیه مبدأ میشه اعتماد کرد ؟
        ۲- آیا سنگ قوت برمه با برگه اما بهسازی شده همون انرژی و خواص یاقوت رو داره ؟
        ۳- آیا یاقوت بسیار کوچک (امّا اصل) رو میشه پیدا کرد ؟!از کجا و با چه تضمینی تهیه کنم تا خیالم راحت باشه ؟!

        • حسن کرمی گفته:

          سلام، یاقوتی که گلس فیلد بشه اساسا تعیین منشأش غیر ممکنه. بنابراین به اون نوع شناسنامه ها اعتمادی نیست. در ایران چند تا لابراتوار گوهرشناسی معتبر بیشتر نداریم. درباره انرژی و این داستانا بیشتر اعتقادی هست و چیز ثابت شده ای نیست. در کل ذات سنگ تغییری نمیکنه.. گیر میاد اگر بگردین، منتهی قیمتشون بالاست. با شناسنامه بین المللی معتبر بخرین.

  3. رضا زمانی گفته:

    سلام خیلی تشکر از مطالب زیبا و پر محتوا و قشنگی که نوشتید بنده مقداری یاقوت دارم به دنبال مشتری میگردم راف از روسیه به دستم رسیده و بهسازی نشده آیا شما خریدار سراغ دارید

    • عارف گفته:

      اکثرا روسیه سنتتیک هست سنگهای بازارش ولی اگر سنتتیک باشه یه قیمتی ونچرال باشه بیشتر قیمتش هست خریدارم مشخصات بفرمایید

      • ایمانی گفته:

        سلام من ۱۷ هزار قیراط یاقوت با تاییدبه آزمایشگاهی از کنیا واسم آوردم تراشم زدم کیفیتش مطلوب خریدار کسی هست؟ حتی استار هم داخلش بود
        imaniiiii70@gmail.com

  4. محمد گفته:

    سلام استاد عزیزم.من اسم شمارو نمیدونم چیه؟ ولی لطفا اگر کانال تلگرام یا اینستا و جی میل تون رو بهم بدید سپاسگذارتون میشم، مطالب کاملا علمی و جامع و حرفه ای دارید که دقیقا به مسأل عوام اشاره میکنید و توضیح میدید که خرفات با علم درآمیخته.
    خسته نباشید منتظره آدرس ارتباطی با شما هستم.
    باتشکر

    • حسن کرمی گفته:

      سلام بزرگوار، آدرس اینستاگرام در فوتر سایت هست و یا میتونید خود sangshenas رو در اینستاگرام سرچ کنید و در دایرکت پیام بدید.

  5. سید رضا گفته:

    سلام وقت بخیر . من از شما واقعا” ممنون و متشکر هستم . چرا که کمتر کسی توی این مملکت به این وضوح و شرح مناسب و البته بدون دریافت وجه ، اطلاعات به این با ارزشی رو در اختیار دیگران قرار میده .
    مطالب خوبی بود . ای کاش درباره دوره های حضوری و عملی و در خصوص استخراج کانی سنگ ها و سنگ های قیمتی برنامه ریزی میکردید . و مثلا” در غالب طور گردشگری و تحقیقاتی سفر و کلاس عملی رو تدتیب میدادید .
    من دوره های گوهر شناسی و گوهر تراشی خودم رو در موسسه جهاد دانشگاهی شیراز طی کرده ام و در حال حاضر علاقه مند به شرکت در دوره های تحقیقات عملی و میدانی برای کشف و استخراج سنگ های قیمتی هستم . ممنون از توجه شما . منتظر پاسخ شما هستم .

    • حسن کرمی گفته:

      خیلی ممنون از نظر شما. بله ایده خوبیه. اگر استقبال شه شاید در آینده این چنین تور هایی رو در سایت قرار بدم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *