یاقوت های سرخ آفریقایی : مهم‌ترین معادن موزامبیک، تانزانیا و کنیا

یاقوت سرخ آفریقایی
یک بلور یاقوت سرخ از موزابیک – عکس از فیسبوک GemFileds©

برخی از بهترین و کمیاب‌ترین یاقوت‌های سرخ جهان اکنون در آفریقا استخراج می‌شوند. منابع قدیمی یاقوت در آسیا تقریبا رو به اتمام هستند و دنیا چشم به ذخایر جدید یاقوت قرمز در آفریقا است.
استخراج یاقوت در آفریقا یک بخش فعال و پویا در صنعت جهانی سنگ های قیمتی است. یاقوت سرخ گرانبها، که به دلیل رنگ قرمز پررنگ و اهمیت تاریخی اش مورد توجه است، در چندین کشور آفریقایی جایگاه برجسته ای پیدا کرده است و به طور قابل توجهی به اقتصاد آنها کمک می کند.

تنوع زمین‌شناسی غنی این قاره، آن را به کانونی برای استخراج یاقوت تبدیل کرده است و علاقه و سرمایه‌گذاری جهانی را به خود جلب کرده است. این مقاله به بررسی کشورهای مهم استخراج کننده یاقوت سرخ در آفریقا و چشم انداز آینده این صنعت می پردازد.

منابع اصلی یاقوت سرخ در آفریقا

مهم ترین معادن یاقوت سرخ آفریقا
نقشه مهم ترین معادن یاقوت سرخ آفریقا

ذخایر یاقوت سرخ آفریقا عمدتاً در موزامبیک، تانزانیا و کنیا یافت می شود. هر یک از این کشورها دارای ساختار زمین‌شناسی منحصربه‌فردی هستند که باعث پیدایش یاقوت‌های قرمز باکیفیتی شده‌اند، که اغلب رقیب یا در حال پیشی گرفتن از منابع سنتی آسیا هستند.

موزامبیک در سال‌های اخیر به‌ویژه پس از کشف ذخایر قابل توجهی در مونتپوز در سال 2009 ، به‌عنوان یکی از منابع اصلی یاقوت سرخ در جهان ظاهر شده است. معدن یاقوت مونتپوز ، که توسط شرکت جم فیلدز Gemfields اداره می‌شود، یکی از بزرگترین معادن یاقوت سرخ در سطح جهان محسوب می‌شود و یاقوت‌هایی تولید می‌کند که به دلیل رنگ و پاکی بسیار ارزشمند هستند. این معدن بیش از نیمی از عرضه جهانی یاقوت سرخ و درصد بالایی از بهترین یاقوت های موجود در بازار را تولید می کند.

تانزانیا، به ویژه مناطق Winza و Longido، برای چندین دهه به دلیل استخراج یاقوت قرمز شناخته شده است. یاقوت‌های این کشور اغلب با اندکی ته‎رنگ بنفش منحصر به فردی عرضه می‌شوند که بر متمایز بودن آن‌ها در بازار جهانی می‌افزاید.

کنیا نیز به‌خاطر ذخایر سنگ‌های قیمتی متنوعش شناخته می‌شود و استخراج روبی در مناطق بارینگو متمرکز است.

بازار جهانی یاقوت های سرخ آفریقا

استخراج یاقوت در آفریقا
معدنچیان محلی یاقوت سرخ را در حالی که در کنار سد کوچکی در نزدیکی معدن یاقوت “جم‌فیلدز” از میان شن ریزه ها غربال می کنند، شکار می کنند. تغییر معدنکاری موزامبیک به تجارتی سازمان یافته تر باعث درگیری شده است. (عکس: بلومبرگ)

ظهور یاقوت های آفریقایی، به ویژه از موزامبیک، سلطه سنتی یاقوت های برمه را تغییر داده و بازاری متنوع تر و رقابتی تر ایجاد کرده است.

به دلیل کمیاب بودن آنها و استقبال روزافزون از گوهرهای رنگی در جواهرات لوکس، خانه های حراج و بازارهای سنگ های قیمتی در سراسر جهان شاهد تقاضای قوی برای یاقوت های سرخ آفریقایی با کیفیت بالا بوده اند که قیمت های بی سابقه ای را به دست آورده و جایگاه آنها را به عنوان یک سرمایه گذاری با ارزش تثبیت کرده اند.

اجازه دهید به مهم ترین ذخایر هر یک از این کشورها بپردازیم تا بفهمیم که چرا یاقوت های آفریقایی چنین تقاضایی دارند و چه چیزی آنها را به سرمایه گذاری خوبی تبدیل می کند.

هجوم یاقوت سرخ مونتپوز ، موزامبیک :
نگاهی اجمالی به بزرگترین معادن یاقوت سرخ جهان

در قلب موزامبیک مونتپوز (Montepuez) قرار دارد، منطقه ای که مترادف با یاقوت های قرمز پررنگ اغوا کننده شده است. از زمان کشف آنها در سال 2009، یاقوت‌های مونتپوز چشم‌انداز و اقتصاد محلی را متحول کردند و موزامبیک را به عنوان یکی از منابع برتر جهان برای این سنگ‌های قیمتی در کانون توجه قرار دادند.

معدن یاقوت مونتپوز
معدن MRM در مونتپوز ، موزامبیک. منبع – GemFileds©

شمال شرقی موزامبیک در محل اتصال منحصر به فرد و حیاتی زمین شناسی بین دو کمربند سنگی حاوی یاقوت هایی قرار دارد که بین 500 تا 800 میلیون سال پیش شکل گرفته اند. ارتفاعات شمال موزامبیک تحت سلطه بخش زیرین پرکامبرین از کمربند معروف موزامبیک است که از شمال تا مدیترانه امتداد دارد.

در زیر زمین این ناحیه، مناطق وسیعی در دمای بالا و فشار بالا در طول رویداد تکتونیکی پان-آفریقایی دگرگون شدند و شرایط مناسبی برای تشکیل سنگ‌های قیمتی ایجاد کردند. نهشته های کوهزایی پان آفریقایی بسیار قدیمی تر از ذخایر سنگ های هیمالیا (به عنوان مثال، یاقوت های میانمار) است که تنها 40 میلیون سال قدمت دارند.

کشف، افسانه و اولین روزها

داستان یاقوت های مونتپوز در سال 2009 زمانی آغاز شد که یک گله دار محلی به طور تصادفی با مجموعه ای از سنگ های قرمز درخشان برخورد کرد. این کشف تصادفی جرقه‌ای برای شکار گنج امروزی شد و هزاران معدنچی سنتی و شرکت‌های بین‌المللی گوهر را به خود جذب کرد.

هجوم شکار یاقوت سرخ در آفریقا
معدنکاری دیوانه وار : ناپایداری زمین باعث فروریختن آن می شود و معدنچیان را زنده به گور می کند بدون اینکه شرکتی مسئولیتی داشته باشد. تصویر از موتپوز

این هجوم ناشی از کیفیت و کمیت استثنایی یاقوت‌ها بود، که به سرعت به دلیل رنگ قرمز غنی و خون کبوتری خود، مشخصه‌ای که در بازار سنگهای قیمتی بسیار ارزشمند بود، شناخته شد.

شرکت معدن یاقوت مونتپوز (MRM)، یکی از زیرمجموعه‌های شرکت بریتانیایی Gemfields، برای سرمایه‌گذاری بر روی این ثروت جدید تأسیس شد. تا سال 2011، MRM یک منطقه امتیاز قابل توجهی به وسعت 33600 هکتار را به دست آورد که آن را به یکی از بزرگترین عملیات استخراج یاقوت در جهان تبدیل کرد.

معادن یاقوت سرخ موزامبیک دست چه کسانی است؟

استخراج یاقوت در مونتپوز شامل عملیات دستی و صنعتی در مقیاس بزرگ است. معدنچیان سنتی که اغلب با ابزار ابتدایی کار می کنند، یاقوت را از گودال های کم عمق استخراج می کنند. این معدنچیان مستقل که به صورت محلی به عنوان “garimpeiros” شناخته می شوند، علیرغم مواجهه با چالش های مهمی مانند عدم شناسایی رسمی و شرایط کاری ناایمن، نقش مهمی در صنعت بازی کرده اند.

پیدا کردن یاقوت در آفریقا
Garimpeiros – معدنچیان محلی در حال شستن نخاله های اضافی در شکار یاقوت سرخ در مونتپوز هستند.

امروزه معدن یاقوت مونتپوز در استان کابو دلگادو 33600 هکتار از یکی از مهم‌ترین ذخایر یاقوت سرخ در جهان را پوشش می‌دهد.

جم‌فیلدز مالک 75 درصد از معدن روبی مونتپوز (“MRM”) است و 95 درصد از اتباع موزامبیک را استخدام کرده است. 25 درصد باقیمانده متعلق به Mwiriti Limitada، یک شرکت محلی موزامبیکی است.

فرآیند معدن کاری

استخراج معادن در مونتپوز یک عملیات روباز است، به این معنی که تونل وجود ندارد، و یک فرآیند کاملاً مکانیزه برای جمع‌آوری شن و سنگ‌های قیمتی برای دسته‌بندی یاقوت‌های موزامبیک است. مناطق وسیعی از زمین برای دسترسی به لایه‌های سنگ‌ریزه‌دار حفاری می‌شوند.

سپس سنگ‌ریزه ها برای جدا کردن روبی ها از سایر مواد پردازش می‌شوند. این عملیات در مقیاس بزرگ ، MRM را قادر می سازد تا مقادیر قابل توجهی از یاقوت های سرخ با کیفیت بالا استخراج کند و موقعیت مونتپوز را در بازار جهانی مستحکم کند.

راف یاقوت سرخ موزامبیک آفریقا
راف یاقوت سرخ استثنایی استخراج شده در معدن MRM. منبع – GemFileds©

آنها با به کارگیری تکنیک ها و ماشین آلات پیشرفته معدنی، کارایی و استانداردهای ایمنی بالاتری را تضمین کرده اند. معدنچیان از آن زمان برنامه جامع مسئولیت اجتماعی شرکتی را با تمرکز بر مشارکت جامعه، حفاظت از محیط زیست و شیوه های کار منصفانه اجرا کرده اند. علاوه بر این، تمام مناطق معدنکاری شده بازسازی شده، روخاکی جایگزین شده و درختان بومی کاشته می شوند.

آینده استخراج یاقوت سرخ موزامبیک و قیمت آنها

رشد قیمت یاقوت سرخ موزامبیک
نمودار نشان دهنده افزایش قیمت های یاقوت سرخ باکیفیت و بدون بهسازی موزامبیک از سال 2011 تا 2024 است. منبع داده – The GemGuide

با ادامه اکتشاف و پیشرفت‌های فناوری که انتظار می‌رود تولید و پایداری را افزایش دهد، آینده استخراج یاقوت در مونتپوز موزامبیک امیدوارکننده به نظر می‌رسد. ذخایر جدید در حال کشف هستند و تکنیک های بهبود یافته استخراج احتمالاً باعث افزایش کارایی و کاهش اثرات زیست محیطی می شود. علاوه بر این، بازار جهانی یاقوت‌ها با مواد بسیار مرغوب و بدون بهسازی که بالاترین قیمت‌ها را در تاریخ در سال‌های اخیر داشته‌اند، همچنان قوی است.

مقایسه قیمت یاقوت سرخ موزامبیک آفریقا و برمه
مقایسه قیمت بین قیمت یاقوت سرخ برمه و موزامبیک در سال 2024

به طور مشابه، مقایسه تفاوت قیمت بین یاقوت سرخ برمه و موزامبیک نشان می دهد که در حال حاضر یاقوت موزامبیک چه سرمایه گذاری خوبی دارد. باکیفیت ترین یاقوتهای موزامبیک و برمه از نظر کیفیت تقریبا در یک سطح هستند. با این حال یاقوت های موزامبیک هنوز با قیمت بسیار پایین تری نسبت به برمه به فروش می رسد.

استخراج یاقوت در وینزا، تانزانیا: بهشت سنگ های قیمتی

 

تانزانیا به دلیل داشتن کمربند کوهزایی موزامبیک ، یک سازند زمین شناسی که به عنوان جعبه گنج طبیعت عمل می کند، مشهور است. معادن این کشور برای مدتها تولید می کردند ولی برای چندین سال غیر فعال بودند. اما سال 2008 پس از ظهور یاقوت‌های بسیار باکیفیت، درشت و بهسازی نشده از وینزا Winza، جایی در مرکز کشور (تعداد یاقوت‌ها بیش از ده قیراط بود)، عطش و هجوم مردم برای یافتن یاقوت آغاز شد. وینزا، روستایی کوچک اما قابل توجه در بخش مرکزی تانزانیا، به دلیل ذخایر غنی یاقوت‌های سرخ با کیفیت بالا، شهرت جهانی پیدا کرد.

داستان مبدأ ناشناخته یاقوت های معروف Winza – داستانی شبیه یک افسانه به نظر می رسد و در واقع در دهه 1990 شروع شد. در آن زمان، یک کشاورز پیر، یاقوت سرخ را در زمین کشاورزی خود در خارج از روستا پیدا کرد. روستاییان امروزی می گویند که پیرمرد یاقوت ها را مخفیانه استخراج کرد و آنها را به یک پیرمرد سومالیایی فروخت که وی نیز به نوبه خود سنگها را به تاجران دارالسلام در سفرهای معمولی فروخت.

چندی پیش قبل از اینکه مرد سومالیایی درگذشت، پسرش را که به عنوان نگهبان در پایتخت کار می کرد به بستر مرگ فراخواند و راز را به او منتقل کرد. هنگامی که پسر، آقای شعبانی، تلاش کرد به تجارت مخفیانه ادامه دهد، او را تعقیب کردند، راز معدن یاقوت های سرخ فاش شد و هجوم معدنچیان جهت شکار یاقوت سرخ در وینزا شروع شد.

در دسامبر 2007، 71 مهمان نزد منشی روستا ثبت نام کردند. در ژانویه 2008 این تعداد به 700 افزایش یافت و تا سال 2024 در حال حاضر پنج تا شش هزار معدنچی برای امتحان شانس خود به وینزا سرازیر شدند. در همان زمان، خریدارانی از تایلند، هند و سریلانکا نقل مکان کردند و در Mpwapwa، شهری کوچک در حدود 100 کیلومتری Winza، اردو زدند، زیرا در تانزانیا، خارجی ها بدون مجوز خاص اجازه ورود به مناطق معدنی را نداشتند.

هیجان اولیه پیرامون این سنگ ها منجر به هجوم سریع معدنچیان، بازرگانان و گوهرشناسان به منطقه شد. یاقوت های سرخ وینزا به دلیل ویژگی های منحصر به فرد خود بازار جهانی سنگ های قیمتی را مجذوب خود کردند. یاقوت‌های وینزا به دلیل رنگ قرمز شدید، پاکی و شفافیت و اندازه قابل توجهی که اغلب با یاقوت‌های سرخ منطقه معروف موگوک در میانمار مقایسه می‌شوند، مورد توجه قرار گرفته‌اند.

یک یاقوت باکیفیت تانزانیا-وینزا در سنگ میزبان
یک یاقوت باکیفیت تانزانیا-وینزا در سنگ میزبان – Winza, Mpwapwa District, Dodoma Region, Tanzania  – عکس از Rob Lavinsky – irocks.com

یاقوت‌های قرمز این ناحیه معمولاً دارای منطقه‌بندی رنگ آبی نامطلوب هستند، اگرچه یاقوت‌های باکیفیت، کاملاً قرمز و بسیار شفاف از این منبع ممکن است. آنها همچنین میزبان بازالت هستند، به این معنی که اغلب دارای ویژگی هایی مانند پاکی بالاتر و کمی تیره تر هستند (تا حدی به دلیل عدم وجود فلورسانس). یاقوت های این منطقه بر خلاف یاقوت های سایر نقاط جهان که تحت بهبودهای مختلف قرار می گیرند، معمولا بهسازی نمی شوند.

در عصر حاضر، وینزا سایه ای از خود سابقش است. تعداد بسیار کمی از معادن دیگر یاقوت سرخ تولید می کنند و به نظر می رسد که این ذخایر به انتهای خود رسیده است. گاهی اوقات، یکی از معدود معدنچیانی که باقی می‌مانند، یاقوت‌های قرمز مهمی را کشف می‌کنند، اما عمدتاً این ذخایر رو به نابودی است.

روش ها و عملیات معدنکاری

استخراج معادن در وینزا عمدتاً به صورت دستی و در مقیاس کوچک است. این روش شامل کار دستی است که در آن معدنچیان با استفاده از ابزارهای اولیه مانند بیل، کلنگ و الک، با دست حفاری می کنند. ماهیت ابتدایی این عملیات گواهی بر اراده و انعطاف پذیری معدنچیانی است که اغلب در شرایط چالش برانگیز کار می کنند.

استخراج یاقوت سرخ در آفریقا - وینزا تانزانیا
استخراج یاقوت سرخ در آفریقا – وینزا تانزانیا . تصاویر از GIA.edu

استخراج به صورت دستی در وینزا یک فرآیند چالش برانگیز و کمرشکن است. با اینحال این کار تنها راه خروج بسیاری از معدنچیان محلی از فقر و تغییر زندگی است. این فرآیند معمولاً با اکتشاف آغاز می‌شود که در آن معدن‌کاران مکان‌های بالقوه یاقوت‌دار را از طریق روش‌های کاوش سنتی شناسایی می‌کنند، سپس حفاری را دنبال می‌کند که شامل حفر گودال‌ها و تونل‌ها برای دسترسی به لایه‌های شن غنی از یاقوت سرخ است. و در نهایت پردازش جایی که مواد حفاری شده سپس شسته و مرتب می شوند. رسوبات سبک تر شسته شده و یاقوت های سنگین تر و سنگ های قیمتی دیگر باقی می ماند.

استخراج معادن به صورت دستی، در حالی که از نظر اقتصادی سودمند است، اغلب خطرات زیست محیطی شدیدی را به همراه دارد. تلاش‌هایی توسط سازمان‌های مختلف و دولت تانزانیا برای ترویج شیوه‌های استخراج معدنی پایدار در حال انجام است. ابتکارات عبارتند از : آموزش معدنچیان در مورد اهمیت نظارت بر محیط زیست، اجرای تکنیک های استخراج بهتر، و اطمینان از بازسازی زمین پس از استخراج.

استخراج یاقوت سرخ در کنیا : ناحیه بارینگو و تایتا

راف یاقوت سرخ کنیا - بارینگو
مجموعه راف یاقوت سرخ کنیا – بارینگو

کنیا، کشوری که به خاطر مناظر غنی و حیات وحشی فعال و شگفت انگیز مشهور است، امروزه به دلیل گنجینه ای از سنگ های قیمتی از جمله یاقوت سرخ نیز به طور فزاینده ای در حال رشد است.

تاریخچه استخراج یاقوت سرخ در کنیا به اوایل دهه 1970 باز می گردد، زمانی که یاقوت قرمز برای اولین بار در قسمت جنوب شرقی این کشور کشف شد. نهشته ها عمدتاً در شهرستان تایتا تاوتا، در منطقه تساوو، که از نظر زمین شناسی بخشی از کمربند موزامبیک است، واقع شده اند.

این کمربند به دلیل سنگ های دگرگونی با خلوص بالا که شرایط ایده آلی برای تشکیل سنگ های قیمتی دارند، شناخته شده است. ذخایر روبی در کنیا عموماً در سنگ‌های رخساره گرانولیت و سنگ‌های رخساره آمفیبولیت یافت می‌شوند که آنها را نظر زمین‌شناسی منحصربه‌فرد می‌کند. همچنین، در اوایل دهه 2000 یک منبع آبرفتی یاقوت سرخ در شهرستان بارینگو کشف شد.

یاقوت های بارینگو – کنیا

بارینگو (Baringo) در منطقه Rift Valley کنیا واقع شده است و به طور سنتی برای مناظر دیدنی خود شناخته شده است. اینجا یک بخش بسیار آتشفشانی، خشک و دورافتاده از کشور است که زیر یک خورشید بی‌رحم غرق می‌شود – در واقع، خط استوا مستقیماً از وسط شهرستان می‌گذرد.

بارینگو اکنون به خاطر گنج پنهان خود در زیر سطح زمین یعنی یاقوت های سرخ شناخته شده است. ترکیب زمین شناسی بارینگو برای تشکیل یاقوت های با کیفیت بالا مساعد است. سنگ‌های دگرگونی منطقه که در شرایط فشار و دمای بالا تشکیل شده‌اند، محیطی ایده‌آل برای رشد این گوهرهای گرانبها ایجاد می‌کنند. یاقوت های یافت شده در بارینگو اغلب در سنگ مرمر قرار گرفته اند و با کانی هایی مانند اسپینل همراه هستند که به دلیل رنگ ها و الگوهای منحصر به فرد جذابیت آنها را بیشتر می کند.

یاقوت های قرمز کشف شده در بارینگو آبرفتی هستند، به این معنی که ذخایر اصلی آنها در جای دیگری بوده و کریستال ها از سنگ میزبان خود فرسایش یافته و توسط رودخانه های باستانی به جایی که امروزه یافت می شوند، آمده اند. در نتیجه، کریستال‌ها ظاهری «شسته شده» دارند، زیرا لبه‌های تیز آن در اثر سایش با سنگ ریزه های رودخانه از بین رفته‌ است.

راف یاقوت کنیا
بلورهای روبی از نهشته آبرفتی Baringo در دفاتر RGC در سال 2022. به سایه رنگ قوی صورتی و ظاهر “آب شسته شده” توجه کنید که ماهیت آبرفتی این ذخایر را آشکار می کند.

درصد زیادی از یاقوت های Baringo دارای یک سایه رنگ قوی ارغوانی / صورتی هستند که در عکس بالا مشاهده می شود. در واقع، برخی از مواد با دقت بیشتری به‌عنوان سفایر صورتی طبقه‌بندی می‌شوند. با این حال، برخی از مواد دارای رنگ قرمز شگفت انگیز و شدیدتر هستند که بسیار مورد علاقه است.

معدن یاقوت در تایتا – کنیا

تایتا منطقه ای زیبا در کنیا پر از فیل و سایر حیات وحش است و تپه های باشکوه تایتا مشرف به آن است. یکی از مهمترین ذخایر روبی کنیا در این میان است.

راف یاقوت تاتیا - کنیا
بلور یاقوت سرخ تاتیا – کنیا .Taita Hills, Tsavo West, Voi, Taita-Taveta County, Kenya  عکس از John H. Betts

یاقوت های قرمز تایتا در یک سنگ میزبان مرمری شکل می گیرند. ظاهر و اینکلوژنهای مشاهده شده در یاقوت های کنیا می تواند شبیه سایر یاقوت های با میزبانی مرمر مانند میانمار (برمه سابق) و منطقه لوک ین ویتنام باشد. آنها را می توان با تجهیزات آزمایشگاهی برای تشخیص عناصر کم مقدار در ترکیب شیمیایی این یاقوت ها تشخیص داد.

بسیاری از مواد با کیفیت غیر گوهری هستند و به عنوان “میکا روبی” طبقه بندی می شوند، زیرا حاوی درصد بالایی از میکا هستند. با این حال، اغلب دارای اشباع رنگ بسیار بالا و کیفیت رنگ عالی است. بلورهای باکیفیت می‌توانند رنگ و شفافیت عالی داشته باشند، اما عمدتاً، از آنجایی که میزان پاکی کلی آنها کمتر است، یاقوت‌های تایتا به صورت دامله تراش داده می‌شوند.

آینده یاقوت های سرخ آفریقا

آینده استخراج یاقوت در آفریقا با ادامه اکتشاف و کشف ذخایر جدید، به ویژه در امتداد سمت جنوب شرقی قاره که کمربند موزامبیک در آن قرار دارد، امیدوارکننده به نظر می رسد. در حال حاضر، آفریقا به بزرگترین تولید کننده یاقوت سرخ در جهان تبدیل شده است و با سرمایه گذاری در فناوری و زیرساخت، چارچوب های نظارتی تقویت شده و همکاری بین المللی برای رسیدگی به چالش های استخراج غیرقانونی ، تضمین بازار شفاف و عادلانه تر، آینده فقط می تواند روشن باشد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *