چگونگی بهسازی رنگ قرمز عقیق با مواد شیمیایی و حرارت دهی

بهسازی رنگ عقیق قرمز قبل از شروع باید این مسئله را بخاطر بسپارید همیشه با مشتری باید گفته شود که سنگ انگشتر عقیق قرمز بهسازی شده و یا حرارت دیده است. در این مقاله به توضیح روشهای بهسازی رنگ عقیق و رسیدن به رنگ قرمز با استفاده از بهسازی شیمیایی و حرارت دهی خواهیم پرداخت. 

کدام نوع عقیق برای رسیدن به رنگ قرمز مناسب است؟

برای بدست آوردن رنگ قرمز در سنگ عقیق عموما از ترکیبات آهن استفاده می شود ولی فقط با یک حرارت دهی ساده در عقیق های زرد می توان به رنگ قرمز خوشرنگ و پایدار رسید. عقیق های بی رنگ نیز بطور کلی برای رسیدن به هر رنگی آماده هستند و بدین ترتیب ارزش افزوده زیادی خواهند گرفت. به دو روش می توان به رنگ قرمز دست یافت:

روش اول جهت دستیابی به رنگ قرمز عقیق با تکنیکی ساده

عقیق رنگ شدهدر عقیق های زرد رنگ فرآیند حرارت دهی از ۱۵۰ درجه شروع می شود حد نهایی حرارت دهی ۲۰۰ درجه خواهد بود. بیش از دمای ۲۰۰ درجه باعث رنگ های سوخته و نامطلوب می شود. اما هر درجه ی حرارت یک طیف رنگ قرمز رو برای ما نمایان می کند. برای عقیق های بیرنگ از نیترات آهن استفاده میشود برای ایجاد تاثیر بیشتر قطعه ای از فلز آهن زنگ زده رو درون محلول مورد نظر قرار می دهند (ترجیحا میتوان از براده های ریز آهن استفاده کرد). غلظت محلول در رنگ بخشی بسیار موثر است، هرچه محلول غلیظ تر باشد رنگ قرمز به سیاهی می گراید (تعیین غلظت با آب صورت می گیرد) بعد از قرار دادن قطعات عقیق بیرنگ در محلول یاد شده باید برای تثبیت رنگ از حرارت دهی استفاده کرد.

چه مدت باید سنگ عقیق را در محلول قرار دهیم؟

نیترات آهن در رنگ کردن عقیق قرمزفرآیند حرارت دهی در این روش از ۸۰ درجه و به مدت ۲ روز پیاپی شروع می شود ولی می توان آنرا با دمای ۱۵۰ درجه از یک تا شش ساعت کاهش داد. نکته ی بسیار مهم اینست که تغییر دما و زمان حرارت دهی دقیقا مثل غلظت محلول در بدست آمدن انواع طیف رنگ قرمز موثر هست برای اینکه نمونه ها در معرض شوک حرارتی قرار نگیرند از سیلندر های ریختگی ویا روش سنتی کوزه های سفالی و خاکستر(خاک رس پخته شده) استفاده کنید. نکته: برای محلول نیترات آهن نگین تراش خورده و قبل از مرحله ی پولیش باشد ولی برای روش حرارت دهی فرقی ندارد.

روش دوم و موثرتر برای بهسازی رنگ قرمز عقیق:

پتاسیم بی کربنات برای بهسازی رنگ عقیق ابتدا برای رنگ بخشی قرمز، بهتر است نمونه ها را قبل از فرآیند رنگ دهی در یک محلول بیکربنات قوی قرار دهیم برای مثال جوش شیرین یک بیکربنات است، درواقع بیکربنات سدیم همان جوش شیرین هست ولی برای این کار قدرت کافی نخواهد داشت برای بهترین تاثیر از بیکربنات پتاسیم (اسم تجاری: کالیسینیت) استفاده کنید که به صورت پودر است و با آب قابلیت انحلال دارد نمونه ها برای بهترین تاثیر ۱۰ روز در این محلول قرار می گیرند سپس در دمای ۷۰تا ۸۰ درجه به مدت یکساعت خشک می شوند. اسید نیتریک جهت بهسازی عقیق بعد از این مرحله، برای رنگ بخشی از محلول نیترات آهن استفاده می کنیم همچنین می توانیم از اسید نیتریک به همراه قطعات زنگ زده ی آهن مثل میخ زنگ زده استفاده کنیم. یک نکته را به طور کلی برای کل فرآیند رنگ بخشی استفاده کنید و آن اینکه غلظت محلول ها و زمان غوطه وری نسبی هستند همینطور حرارت دهی و زمان آن.

در این روش چه مقدار باید عقیق را در محلول نگه داری کرد؟

برای ایجاد بهترین تاثیر نمونه ها را بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ ساعت در محلول غوطه ور می کنیم سپس نمونه ها را با آب می شوییم و در دمای ۸۰ درجه به مدت یکساعت می خشکانیم و در محلول تثبیت کننده ی رنگ پتاسیم یدید به مدت ۱۸۰ تا ۳۰۰ ساعت قرار می دهیم. سپس نمونه ها را از محلول خارج کرده و در دمای ۱۲۰ درجه می خشکانیم اگر رنگ کافی ایجاد نشد فرآیند را از مرحله ی رنگ بخشی تکرار می کنیم. این روش یکی از بهترین روش ها برای بدست آوردن رنگ قرمز هست اگر طبق آن چیزی که گفته شد عمل کنید بهترین نتیجه را خواهید گرفت ضمن آن که این رنگ بخشی در برابر آفتاب و شرایط محیطی دیگر ثابت هست و هم به علت پایین بودن دماها عقیق دچار شوک نمی شود.

نکاتی که باید جهت فرآیند بهسازی عقیق بدانیم:

انگشتر سنگ عقیق حرارت دیده و رنگ شده

  • آیا احتیاج است از وکیوم استفاده کنیم؟ نه چون در هر حالت نیترات آهن بیش از یک مقدار معینی جذب اون نخواهد شد.
  • از کجا بفهمیم آیا با حرارت رنگ شده یا با نیترات اهن؟ با رفرکتومر و میکروسکوپ های پلیریزان قابل تشخیص هست. گاهی اوقات با چشم هم قابل تشخیص هست.
  • برای حرارت دهی سنگ عقیق جهت بهسازی، دستگاهی هست که بشه راحت تر اینکار را با دمای مشخص انجام داد؟ بله کوره های القایی که در طالسازی ها مورد استفاده هست (روش سنتی از کوره های گازی و یا حتی با ذغال استفاده می شود)
  • در این روشها، نمونه ها برای نفوذ بیشتر نیازی به اسید شویی ندارند.

59 دیدگاه برای “چگونگی بهسازی رنگ قرمز عقیق با مواد شیمیایی و حرارت دهی

  1. امین گفته:

    سلام وقت بخیر
    برای بقیه ی رنگ های عقیق هم روش های بهسازیش رو میزارید ؟

  2. اسماعیل گفته:

    فقط عقیقهای قدیمی بنظرم طبیعی هستن بخاطرهمین قیمتشون بالاست عقیقهای جدیدفقط زیبایی دارند چون بااینهمه رنگهاوفراوری شدن عقیق ساخته شده هست وخاصیتی ندارند.

    • حسن کرمی گفته:

      خیر اینطور نیست. عقیق های بدون بهسازی و جدید بسیاری روزانه تراش داده می شه و بسیار هم زیبا هستند.

    • سیدداود گفته:

      سلام اقای کرمی من تابه حال فکر میکردم که عقیقهای داخل بازار همه تقلبی ان وازکوه یامعدن پیدا نشدندوفکرمیکردم عقیق اصلی تعدادش محدوده و ازین حرفا. پس الان به نظرم عقیقهای بازاری واقعا عقیقن وفقط رنگشان مصنوعی هست اینطور که فهمیدم درست؟

  3. سینا گفته:

    سلام خسته نباشید
    کل تصوراتم از عقیق بهم خورد
    خب چرا دست تو طبیعت میبریم؟؟.
    بااین کارا صد در صد خاصیت و انرژی سنگ هم تغییر میکنه
    چه‌ رنگی از عقیق هست که میشه مطمئن شد هیت شده نیست؟؟
    ایا سنگ های دیگه هم این کارو میکنن یا فقط عقیق اینحوریه؟

    • حسن کرمی گفته:

      بیشتر سنگها با روش های مختلفی ممکنه بهسازی بشن یا نشن. به عنوان فروشنده، باید این قضیه به مشتری گفته بشه.

  4. عقیق گفته:

    سلام با توجه به چیز هایی که خوندم اکثر عقیق های پرتقالی که تو فروشگاه های اینترنتی هستند قابل اعتماد نیستن، عقیق پرتغالی هارو چکاری انجام میشه روش که رنگ پرتغالی بدست بیاد؟!

  5. امین گفته:

    با سلام خدمت شما استاد کرمی
    عقیق های کبودی که به رنگ آبی کبود هستند و بعد از مدت زمانی استفاده به رنگ سوسنی صورتی و… تغییر رنگ می دهند، آیا طبیعی هستند یا هیت شده هستند؟
    ممنون از راهنمایی شما

  6. سید علی غفاری گفته:

    با سلام خدمت استاد محترم
    انگشتر عقیق من یک ساعت افتاده بود داخل منقل و من متوجه نشده بودم
    بعدا که پیداش کردم سفید شده رنگش ولی وقتی نور میگیرم روش داخلش قرمزی نمایان هست.. انگار یک لایه روی اون تشکیل شده و سفید کرده راهی برای درست شدنش هست؟

  7. جواد گفته:

    با سلام خدمت شما استاد کرمی و عرض تبریک سال نو خدمت شما
    محبت کنید راهنمایی بفرمایید با چه روش هایی متوجه شویم که عقیق هیت شده است یا خیر؟
    بنده یک عقیق بنفش دارم، یک نفر گفت طبیعی است ولی هیت شده است،
    محبت کنید راهنمایی بفرمایید و اگر مقالاتی در این زمینه هست بیان بفرمایید

    • حسن کرمی گفته:

      سلام بسیار دشوار هست این قضیه و اغلب اوقات نیاز به بررسی های طیف سنجی پیشرفته هست که اونم خودش نیاز به دیتابیس قبلیه. عقیق اونقدر ارزش نداره که کسی بخواد اینقدر وقت بابت هیت شده بودن یا نبودنش بزاره . منتهی چیزی که گاهی ممکنه زیر میکروسکوپ پدیدار باشه اینه که عناصر رنگزا شن مانند تبدیل به حالتی مثل مه و ابری میشن . که البته خود این قضیه همیشه قابل رویت نیست .

  8. علیرضا گفته:

    سلام و وقت بخیر آقای کرمی در تثبیت کننده رنگ درمورد محلول اگر لطف کنید مقدار تقریبی وچگونگی حل کردن ید در اب رو یه توضیح مختصری بدید ممنون میشم

  9. جواد گفته:

    با سلام خدمت شما، اگر سنگ عقیق به صورت شیمیایی رنگ شده باشد و ذرات و لخته های رنگ درون سنگ موجود باشد، برای از بین بردن رنگ مصنوعی شیمیایی از چه روش هایی استفاده کنیم؟

  10. خریدار دوره گرد گفته:

    یعنی دیگه هیچ عقیق طبیعی رو نمیشه خرید با این کار که هیچ ماست بندی نمیگه ماست من ترشه خدا از سر کسانی نگذره که راه کلاه برداری رو نشون بقیه میدن هر کجا بغیر ایران بری بهت راست میگن فقط فروشندهای به زاهر مسلمان راست به خریدار نمیگن

    • سلطان گفته:

      برو املاء ات رو درست کن، بعد بیا درباره ی ایران و ایرانی نظر بده.

      زاهر : غلطه
      ظاهر : درسته

      من موندم تو با این سطح از سواد، چه جوری از اخلاقِ تمام فروشنده های جهان خبر میدی؟
      کسی که غلط املایی داره، از کجا میدونه تمامِ دنیا راستگو هستن و تمام ایرانی ها دروغگو؟

      بنظرم کلاس اول رو دوباره ثبت نام کن.

  11. علیرضا گفته:

    سلام آقای کرمی در بحث گرفتن ترک سنگ اگر عقیقمون رنگ شده باشه باز هم ب همون روشی ک گفتین میشه یا باید چیز دیگه ای اضافه کنیم؟

    • حسن کرمی گفته:

      دقیق یادم نیست از چه نوع رزین اپوکسی استفاده میشد. چیز خاصی نداره و البته هر عقیقی هم جالب درنمیاد با این روش.

  12. علیرضا گفته:

    سلام استاد کرمی آیا راهی برای روشن کردن سنگ های دودی شکل هست؟

    • حسن کرمی گفته:

      اطلاع دقیقی ندارم. فقط میدونم شجر قائن هایی که دودی هستن زمینه شون رو با روش های حرارت دهی سفید می کنن

  13. اکبری گفته:

    سلام و وقت بخیر
    برای ایجاد رنگ سفید یخچال روی یک قطعه سنگ، چه روشی رو پیشنهاد میکنید ؟
    ممنون

  14. حسن زاده گفته:

    سلام خسته نباشید برای رنگ قرمز پر رنگ ،
    چند گرم باید نیترات آهن در یک لیتر آب ریخت؟

    • حسن کرمی گفته:

      غلظت محلول ها و زمان غوطه وری نسبی هستند همینطور حرارت دهی و زمان آن. بسته به نوع جذب عقیق این قضیه حدس و خطا هست.

        • حسن کرمی گفته:

          من تست نکردم. این آزمون و خطا هست. باید تست کنین… ولی هر نوع نیترات آهنی قانونا نباید مشکلی داشته باشه. میمونه بحث غلظتش که باید آزمون و خطا انجام داد.

  15. cena1991 گفته:

    خیلی مطلب جالبی بود. اینجوری پس بیشتر نگینهای ارزانتر بازار رنگ شده هستن. فقط دو تا سوال بوجود میاد. یک اینکه رنگهای دیگه بنفش آبی سبز زرد (کاملا یکدست) هم بهمین شکل با مواد معدنی دیگه رنگدهی میشن؟ دو از کجا بلید تشخیص داد رنگ شده هست یا نه؟ یعنی در بخشی از مقاله اشاره شد ولی با جشم یعنی چه علائمی داره؟ مثلا یک رگه هایی گاهی در نگینها نامحسوس تیره و روشنه این یعنی اصله؟ و رنگ نشده ست؟ یا وقتی رنگ میکنن این تیره روشنیهای لایه ای داخل سنگ هم خودشون به هون نسبت تغییر رنگ میدن؟
    یه سوال دیگه اینکه بعضی دوستان گفتن کلوخه یا راف رو هم رنگ میکنن خب وقتی برش بخوره چی؟ یعنی کل سنگ کامل تا درونش تغییر رنگ میده؟ چون داخلش که مستقیم تو محلول نبوده

    • حسن کرمی گفته:

      سلام رنگهای دیگه هم میتونن باشن. بخصوص سبز و زرد اغلب بهسازی شدن. تشخیصشون نیاز به تجربه داره. در نمونه های قرمز توصیه میشه اونهایی رو خریداری کنید که رگه سفید در بغل سنگ داشته باشه و یا دانه های هماتیت یا اکسید آهن که سبب رنگ قرمز سنگ میشن زیر لوپ یا زیر نور پدیدار بشه . لابه ها در عقیق حتی با رنگ نیز گاهی مشخص هستن ، در ضمن بحث حرارت دهی هم داریم که معمولا در عقیق های حرارت دیده اون دانه های اکسید آهن حالت پخش شدگی میگیرن زیر میکروسکوپ. رنگ قرمزی که رنگ شده حالت مصنوعیش مشخصه و اگر شما عقیق های تراش خورده طبیعی خور رو ببینید با ویژگی های این نوع عقیق ها آشنا میشید.
      رنگ بسته به نوع بهسازی و رعایت کردن اصول میتونه تا درون سنگ نیز نفوذ کنه ولی همیشه نشانه هایی زیر میکروسکوپ بر جای میزاره . اینستاگرام سنگ شناس رو دنبال کنید شاید در اینده در این باره آموزشهای ویدئویی گذاشتم.

  16. ناشناس گفته:

    اینقد هم که میگید سخت نیست درعرض یک هفته میتونید کل عقیق هاتون رو رنگ کنید که گفته 40روز من تو سه روز هم عقیق رو رنگ کردم با رنگ ثابت باید به کارت وارد باشی

  17. جواد گفته:

    با سلام خدمت شما
    بنده یک عقیق سوسنی دارم که مایل به بنفش است و وقتی که برای شارژ آن را در مدت زمان طولانی در معرض نور شدید آفتاب قرار می دهم رنگ عقیق به کبود آبی تغییر می کند و سپس بعد از چند ساعت در دست کردن دوباره به رنگ بنفش سوسنی بر می گردد!
    دلیل این موضوع چيست؟
    آیا این عقیق طبیعی است یا رنگ شده؟!

    • حسن کرمی گفته:

      احتمالا این مورد طبیعیه ( یه مقدار نور شدید کمرنگش میکنه موقتی) و ربطی به رنگ شدگی نداره.

      • ابوالفضل گفته:

        آیا با بهسازی ورنگ کردن ارزش سنگ کمترمیشه؟من چندتا انگشتر دارم که یه گوهر شناس نگاه کرد وگفت رنگ شده اند وازچشمم افتادند!

        • حسن کرمی گفته:

          سلام ، اساسا بهسازی گوهرها برای ارزش افزوده به اون گوهر هست. ولی در کیفیت یکسان خوب قطعا بسته به نوع بهسازی نسبت به بدون بهسازی میتونه اختلاف قیمتی کم تا خیلی زیاد داشته باشه.

  18. روح اله گفته:

    سلام استاد گرامی من کلوخه دارم میخوام پخت کنم تا به رنگ برسه میشه راهنمایی کنید چه وسایلی میخواد تا بتونم پخت کنم سنگها رو افریقایی هستن و مراحل پخت رو بگین ممنون و متشکرم

    • سنگ شناس گفته:

      سلام مقاله نحوه حرارت دهی سنگ ها در همین سایت نوشتم مطالعه کنید

  19. رضا گفته:

    سلام استاد بهسازی حرارتی رو لطفا دقیق تر توضیح بدید که تو چه دمایی عقیق رو پخت کنیم و مدت زمان پخت چقدر باشه؟ شیب افزایش ‌و کاهش دما هم به چه صورت باشه ممنون

    • سنگ شناس گفته:

      سلام در متن کاملا توضیح داده شده و دما در هرصورت به صورت آهسته و متناوب و طولانی باید تغییر کنه

  20. محمد گفته:

    استاد کرمی من اینو متوجه نشدم، ایا قبل از گزاشتن سنگ در محلول باید سنگ رو حرارت بدیم و سرد کنیم بندازیم داخل محلول؟؟

    • حسن کرمی گفته:

      بعد از قرار دادن قطعات عقیق بیرنگ در محلول یاد شده باید برای تثبیت رنگ از حرارت دهی استفاده کرد.

  21. Matin گفته:

    سلام.
    آیا این رنگ ها ثابت و پایدار هستن ؟ یا بعد از چند سال کمرنگ میشن ؟

  22. سجاد گفته:

    سلام وقت بخیر
    تکنیکی در مورد رنگ کرد اسلایس هاس عقیق سلیمانی هست؟
    ممکنه یه شماره تماس بدین ک امکان ارتباط و راهنمایی باشه؟

    • حسن کرمی گفته:

      سلام روش کار همینه و فرقی نداره. شما یک اسلایس رو با همین روش میتونین قرمز کنید.
      اون اسلایس هایی رو که میبینین رنگارنگ هستن اونا با رزین و هاردنر هستن..

  23. محمد حسین گفته:

    ایا عقیق رنگ شده یا بهینه شده دارای رگه های نواری قرمز است؟

    • حسن کرمی گفته:

      معمولا خیر، بنظرم بهترین راه تشخیص عقیق رنگ شده اینه مه شما عکس انواع عقیق ایرانی و یا جاهای دیگه رو دیده باشین. برای من عقیق سرخ خراسان طبیعی که یه مقدار عمق رنگش کمتر هست و مایل به نارنجی هست قابل درکه. ولی اگه بیان یه عقیق خراسان با رنگ قرمز تند (مشابه عقیق یمنی ها) نشون بدن شک برانگیز میشه. در هرصورت عقیق سنگی نیمه قیمتی هست و پیشنهاد من اینه نمونه های مختلف شجر ایرانی که واقعا هم زیبان رو ببینید معمولا هیچ بهسازی خاصی ندارن (به جز شجر قاعن که گاهی پس زمینه شو سفید میکنن)

      • علی ترابی گفته:

        سلام مخالف حرف شمام دوست عزیز ، عقیق سرخ خور بشدت سرخ هستش و پررنگ ؛ در مورد سلیمانی های چند رنگ هم عقیق خور و خوسف خراسان جنوبی با چند لایه و حداقل ۵ رنگ خود بنده دارم ؛ سنگ و راف شو ؛ عقیق سرخ خور هم همینطور ؛ طبیعی سرخ پررنگ؛ و سلیمانی هایی با انواع رنگ و طیف های قرمز و صورتی تا سفید

        • حسن کرمی گفته:

          عقیق خور سرخه بیشتر تا قرمز. و اینکه بالاخره زیر نور یه رگه یا تفاوت رنگی داره. اینکه یکدست قرمز پر رنگ باشه کمیابن

      • علی طاهری گفته:

        درود بر شما استاد کرمی و ممنون از به اشتراک گذاری اطلاعات مفید و راهنمایی و تصحیح هنر اموزان این رشته.
        به نظر بنده کل مطلب در مورد اصالت و مشخصه های عقیق ایران را در این پست بیان فرمودید.
        سپاسگذارم و ارزوی سلامتی و ارامش برای شما

  24. محمد حسین گفته:

    خب چرا یاد میدین؟
    با این حساب بیشتر عقیقای بازار رنگ شده یا حرارت دیده هستن
    چه راهی وجود داره برای تشخیص عقیق رنگ شده یا حرارت دیده

    • حسن کرمی گفته:

      درود این وظیفه فروشنده هست که مثل هر جایی در دنیا بگه که این سنگ بهسازی شده هست یا نه. ضمن اینکه مشتری هم باید بدونه جریان از چه قراره.
      عقیق های رنگ شده معمولا یکدست قرمز هستند و یا قرمزی اونها خیلی پررنگ و مصنوعیه.

      • رضا گفته:

        سلام استاد میشه لطفا بیشتر درمورد نحوه تشخیص عقیق رنگ شده توضیح بدید

        • حسن کرمی گفته:

          یه مقاله درباره عقیق یمنی و تشخیصش نوشتم اونجا ذکر کردم عقیق قرمز رنگ شده چطوری هست

  25. مهراد گفته:

    روش اخر که 2ماه زمان میبره اصلا مقرون بصرفه نیست. 700ساعت توی محلول باشه 300ساعت توی تثبیت کننده باشه میشه 1000ساعت.این میشه 40روز بیشتر و این زمان نسبی هست بعصی عقیقا ممکنه بیشتر هم زمان ببره

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *