سرافینیت (Seraphinite) نوعی کلینوکلور با بافت متراکم و ریزدانه است و متعلق به گروه کلریت می باشد. اغلب کلریت سبز نامیده می شود، معمولاً یک سبز جنگلی پر رنگ تیره همراه با تلالو نقره ای و پر مانند میکا است. به ندرت، می تواند در انواع قرمز، زرد، طلایی یا سیاه ظاهر شود.
نام سنگ سرافینیت از کلمه یونانی سرافیم (seraphim) به معنای “موجود آسمانی بالدار” گرفته شده است، زیرا بافت فیبری پر مانند و رنگین تاب دارد. فیبرها شبیه به بال های نقره ای و پر هستند که در درون گوهری از رنگ سبز تیره جنگلی پرواز می کنند. به همین دلیل است که معانی سنگ سرافینیت عمیقاً به آسمان ها گره خورده است.
مشخصات سرافینیت
سرافینیت معمولاً یک رنگ تیره و سبز جنگلی تا خاکستری (بندرت رنگ قرمز) دیده می شود و دارای سختی بسیار پایینی بین 2 تا 2.5 در مقیاس موس دارد. سرافینیت همچنین در رنگ تیرهتری متشکل از درونگیرهای مس وجود دارد که به آن «سرافینیت طلایی» میگویند. معمولاً اوپک با مناطقی مات است که به نور اجازه می دهد تا به زیبایی از طریق اینکلوژنهای میکا نقره ای و پر مانند شکسته شود.
ضریب شکست این سنگ نزدیک به زمرد و آکوامارین است. مانند تمام کلریتها، سرافینیت در یک جهت رخ کاملی دارد. با این حال، بر خلاف اکثر کلریت ها که با سیستم کریستالی تری کلینیک هستند، سرافینیت مونوکلینیک است. هنگام صیقل دادن، این گوهر درخششی مرواریدی تا روغنی یا کدر را نشان می دهد. بدلیل سختی پایین، اغلب به صورت کلکسیونی ، اشیا دکوری و کاروینگ، اسلایس، گوی ، مهره ، منشور و به ندرت آویز و انگشتر استفاده می شد.
جدول مشخصات سرافینیت | |
---|---|
ترکیب شیمیایی | (Mg,Fe2+)5Al(Si3Al)O10(OH)8 – نوعی کلینوکلر |
سیستم بلوری | مونوکلینیک |
رنگ | سبز تا خاکستری |
شفافیت | شفاف تا مات |
رخ | Perfect |
شکستگی | شکننده |
جلا | مرواریدی، روغنی، خاکی |
ضریب شکست نور | 1.571 – 1.597 |
اختلاف شکست مضاعف | Biaxial/+,- |
سختی موس | 2 – 2.5 |
وزن مخصوص | 2.60 – 3.02 |
فلورسانس | – |
تاریخچه و معادن سرافینیت
نیکولای ایوانوویچ کوکشاروف، کانی شناس روسی، سرافینیت را در نزدیکی دریاچه بایکال در سیبری کشف کرد. تحقیقات او در کانی شناسی باعث شد در سال 1865 مدیر «انجمن کانی شناسی سلطنتی» سنت پترزبورگ شود. تخمین زده می شود که حدود 20 تا 25 میلیون سال قدمت داشته باشد، دریاچه بایکال قدیمی ترین دریاچه آب شیرین موجود در جهان است. بسیاری از گونه های حیاتی دریاچه فقط در آنجا وجود دارند.
این سنگ در ذخایر اسکارن آهن کورشونوفسکویه در استان ایرکوتسکایا در شرق سیبری رخ می دهد. این ذخایر به دلیل برهمکنش ماگمای مذاب با سنگ آهک و دولومیت تشکیل شده و محیط دگرگونی ایده آلی را برای رشد سرافینیت ایجاد کرده است.
در سال 1851، نمونههای سرافینیت در غرب چستر، پنسیلوانیا یافت شد. از آن زمان، مکان های دیگری در سراسر ایالات متحده نیز سرافینیت را کشف کرده اند. در حالی که سایر مناطق جهان، از جمله اروپا نیز سرافینیت را شناسایی کرده اند، ذخایر اولیه در نزدیکی دریاچه بایکال باقی مانده است. کلینوکلور را می توان در کشورهای دیگر از جمله اسپانیا، سوئیس، روسیه، ترکیه و ایتالیا نیز یافت.
نحوه تشکیل
پیدایش و تشکیل سرافینیت در درجه اول از طریق فرآیندهای دگرگونی، به ویژه دگرگونی منطقه ای ایجاد می شود. در طی این پدیده زمینشناسی، سنگهای موجود در معرض دما و فشار بالا قرار میگیرند و باعث دگرگونیهای شیمیایی و فیزیکی میشوند. این تغییرات منجر به تشکیل کانی های جدید از جمله سرافینیت می شود.
ماده اولیه برای تشکیل سرافینیت معمولاً از سنگ های غنی از منیزیم مانند دولومیت، کلسیت یا سرپانتین تشکیل شده است. این سنگ ها اغلب دارای مواد معدنی مانند میکا و تالک هستند که نقش مهمی در دگرگونی های بعدی دارند. در طول فاز سرد شدن و تبلور، کانی سرافینیت تازه تشکیل شده، اینکلوژنهای میکای فیبری را در ساختار خود قرار می دهد. این درونگیرها در امتداد جهتهای کریستالوگرافی خاص قرار میگیرند و باعث ایجاد شاتویانسی در سرافینیت میشوند. این پدیده بهعنوان انعکاس درخشان و پر مانندی که هنگام تعامل نور با درونگیرهای همجهت دیده میشود، آشکار میشود.
باورهای قدیمی درباره سرافینیت
در جوامع مسیحی اعتقاد بر این است که فیبرهای کشیده، نقره ای و پر مانند سرافینیت، سراف ها را تداعی می کند. سراف ها نام گروهی از فرشتگان در یهودیت و مسیحیت هستند. یک آیه در کتاب اشعیا (۶:۱–۸) بیان میکند که سرافیم فرشتگانی ۶ بال هستند که عرش خداوند را طواف کرده و فریاد میزنند مقدس مقدس مقدس. این صحنه عرش خداوند و تکرار واژه مقدس تأثیر زیادی در دین و فرهنگ داشتهاست. تأثیر آن در بسیاری کتابها و آثار هنری مربوط به فرشتگان دیده میشود. سرافیم در کتاب انوش و مکاشفه یوحنا نیز مورد اشاره قرار میگیرند. بر اساس متون یهودی سرافیم پنجمین مرتبه فرشتگان از ده مرتبه کلی آنان است؛ ولیکن بر اساس متون مسیحی سرافیم بالاترین مرحله فرشتگان است.