فلورسانس غیر معمول یک دستبند کهربا با رنگ بهبود یافته

شکل 1. این دستبند دارای مهره های کهربا (هر کدام تقریباً 10 میلی متر) بود که با فرایند حرارت دهی رنگ آن بهسازی و تقویت شده بود. عکس توسط یو شان چو.[/caption] عمدتا برای بهبود رنگ یا شفافیت کهربا روی آن بهسازی حرارتی انجام می شود. روش بهسازی حرارتی برای بهبود رنگ کهربا به طور غیر رسمی “فرایند پختن” نامیده می شود که به فرآیند حرارت دادن هنگام اعمال فشار و افزودن اکسیژن اشاره می کند. معمولاً کهربای زرد روشن، تیره تر می شود و با چنین روندی زرد مایل به قهوه ای یا قرمز مایل به قهوه ای می شود تا ارزش تجاری آن افزایش یابد. همچنین ممکن است کهربا برای تولید نوعی درخشش پولکی “Sun spangles” حرارت دهی شود و به دلیل تقاضای محبوب آن در بازار به عنوان “flower amber” به فروش برسد.

توضیحات تکمیلی: جلوه دیداری به اصطلاح “پولک های خورشیدی” که واژه “Sun spangles” شناخته میشود در واقع ترکهای تنشی دیسکی شکلی است که بدلیل انبساط و ترکیدن حباب های مایع بعد از تعادل فشار حباب‌های درون کهربایی که ناگهان شکسته شده است، ایجاد میشوند. وجود فراوان این پولک های درخشان در کهربا معمولا مدرکی برای حرارت دیده شدن آن است. حسن کرمی

یک دستبند که به تازگی برای تحقیقات گوهر آزمایشگاه اتحادیه تایوان (TULAB) برای شناسایی ارسال شده است دارای مهره هایی از جنس کهربا است که به رنگ زرد مایل به قهوه ای کم رنگ ، شفاف و مقداری ناخالصی درون خود می‌باشد (شکل 1). طیف سنجی رامان و میکروسکوپ تأیید کرد که گوهرها، کهربای طبیعی هستند و دارای جلوه دیداری Sun spangles هستند که شکستگی های دیسکی شکلی ناشی از بهسازی حرارتی است. عموماً بهبود رنگ کهربا قابل تشخیص نیست مگر اینکه کهربا دارای ترک‌ها یا منافذی باشد که در طول فرآیند پخت به سطح گسترش یابند ، که در این حالت رنگ معمولاً در این ترک ها و منافذ متمرکز می شود. گذشته از آن ، کهربایی که با فرایند پخت ، رنگش بهبود می یابد ، بیشتر در زیر نور فرابنفش موج بلند فلورسانس زرد کم رنگ یا خنثی را نشان می دهد. با این حال ، چنین فلورسانسی ممکن است در کهربا طبیعی بدون بهسازی نیز رخ دهد.

مشاهده میکروسکوپی از دستبند کهربا نشان داد که رنگ قهوه ای تیره در شکستگی های رسیده به سطح یا ” Sun spangles” متمرکز شده است ، با این حال پولکهای خورشیدی با رنگ زرد روشن تری ظاهر می شوند (شکل 2). بنابراین ، مشکوک به این شدند که این دستبند کهربا برای تقویت رنگ پخته شده است. علاوه بر شواهد اینکلوژنها ، واکنش فلورسانس فرابنفش موج بلند دستبند کهربا به طور غیرمنتظره ای آبی نسبتاً روشن را در امتداد خطوط لبه های برآمده نشان می دهد و در باقی سنگ به جز مرزها، زرد کم رنگ تا خنثی نشان میدهد (شکل 3).

این فلورسانس غیرطبیعی مدرکی و شاخصی قطعی از این است که کهربا به منظور بهبود رنگ آن پخته شده و لایه قهوه ای سطحی در امتداد خطوط دیواره برآمدگی مهره های دستبند به دلیل ساییدگی ناشی از سمباده پولیش یا استفاده کردن صاحب آن، از بین رفته که سبب شده است این فلورسانس آبی را به ما نشان بدهد. این مورد باارزش قابل توجه و قابل تامل می‌باشد زیرا مجموعه ای از موارد مشابه بعداً برای شناسایی ارائه شده است. به طور سنتی ، تقویت و بهبود رنگ کهربا فقط با شواهد اینکلوژنها تایید می‌شود. با این حال ، فلورسانس غیر طبیعی این شی شواهد موثر و قابل اتکایی را ارائه می دهد. منابع: Shu-Hong Lin is director of, and Yu-Shan Chou and Kai-Yun Huang are affiliated with, the Taiwan Union Lab of Gem Research in Taipei. Gems & Gemology, Spring 2021, Vol. 57, No. 1