سنگ آکوامارین چیست؟ خواص آکوامارین و کانی شناسی آن

سنگ آکوامارین - خواص سنگ آکوامارین آکوامارین نوع آبی تا آبی-سبز خانواده بریل با سختی 7.5 تا 8 بوده که آن را برای جواهرات مدرن و تراش خورده مناسب می سازد. رنگ آبی با ته رنگ سبز آن رنگی شکل آب دریا به سنگ آکوامارین داده است. این گوهر در دوران باستان سنگی مقدس شمرده می شد و از خواص آکوامارین جهت دفع طلسم و بلایای طبیعی نظیر طوفان استفاده می شد.

تاریخچه سنگ آکوامارین چیست؟

تاریخچه سنگ آکواماریننام آکومارین از یک واژه قدیمی لاتین به معنای آب دریا (Aqua) مشتق شده است. این گوهر همواره با داستان ها و افسانه های بسیاری همراه بوده است. در گذشته نیز دریانوردان برای حفاظت از طوفان و حوادث دریایی آن را همانند طلسمی قدرتمند با خود حمل می کردند به همین دلیل به الهه دریاها معروف بود. همچنین از خواص آکوامارین جهت دفع سموم و در سحر و جادو برای دفع طلسم ها استفاده می شد. این سنگ نماد آرامش است و از نظر تاریخی نیز مهره های آکوامارین در مومیایی های مصر نیز یافت شده اند. پلینی نویسنده روم باستان به این گوهر لقب “جواهری سبز آبی همانند دریا” داده که از سبز رنگ پریده تا سبز تیره متغیر است. در دوران باستان از بریل برای ساخت شیشه عینک استفاده می شد و به همین علت در زبان آلمانی به عینک brille می گویند.

مشخصات کانی شناسی آکوامارین

سنگ آکوامارینآکوامارین به رنگ آبی تا آبی مایل به سبز، گوهرسنگی از خانواده بریل است. شناخته شده ترین گوهرسنگ این خانواده، زمرد سبز است و آکومارین پس از زمرد محبوب ترین گوهرسنگ این خانواده محسوب می شود. درواقع نام دیگر آکومارین با رنگ نفیس (آبی آسمانی) را بریل گرانبها نیز می گویند. سنگ آکوامارین یک کانی سخت (دارای سختی برابر ۸ در مقیاس موس)، دارای جلای شیشه ای و ساختار سیلیکات بریلیوم آلومینیوم است. این گوهر دارای بلورهای شکننده و درشتی بوده و شفافیت آنها مثل بلورهای زمردی دارای ترک می باشند. آکوامارین در بلوردان های پگماتیتی دانه درشت و سنگهای مشابه یافت می شود. ماگما در زیر پوسته زمین با افزایش حرارت با سنگهای معدنی پگماتیت تماس داشته و بلورهای سنگ آکوامارین به مرور زمان درون آن رشد می کنند. بلورهای آن معمولا بصورت تک کریستالی هستند و گاهی نیز به صورت مجموعه ای درهم رشد کرده که نظم بلورها بی قاعده و یا درجهتی موازی هم قرار دارند.

اینکلوژنها از ویژگی های جالب این گوهر هستند. بریل و به طور خاص آکوامارین به داشتن لوله های توخالی طولانی معروف هستند. این ویژگی متمایز می تواند به شناسایی یک گوهر به عنوان عضوی از خانواده بریل کمک کند. آکوامارین ها ممکن است دارای درونگیرهای شفاف و فلزی مانند بیوتیت، هماتیت، ایلمنیت، فلوگوپیت، پیریت و روتیل در بلورهای اسکلتی باشند. آنها همچنین ممکن است حاوی کریستال های آپاتیت، کاسیتریت، اپیدوت، گارنت، مسکویت ، کوارتز و تورمالین باشند.

جدول مشخصات آکوامارین
ترکیب شیمیایی Be3Al2Si6O18 + Fe
سیستم بلوری هگزاگونال
رنگ سبز مایل به آبی، سبز آبی، آبی مایل به سبز، آبی.
شفافیت شفاف تا اوپک
رخ نامشخص
شکستگی صدفی تا ناهموار
جلا شیشه ای
ضریب شکست نور 1.570 – 1.592
اختلاف شکست مضاعف 0.005 – 0.009
سختی موس 7.5 – 8
وزن مخصوص 2.66 – 2.80
فلورسانس

رنگ

رنگ آکوامارینرنگ آکوامارین معمولا یکنواخت است و بی نظمی ها در پراکندی رنگ آن نادر می باشد. این گوهر زیبا رنگ خود را از عنصر کم مقدار آهن دریافت می کند. طیف رنگ های آن می تواند از سبز مایل به آبی، سبز آبی، آبی مایل به سبز تا آبی تیره متغیر باشد و رنگ های آن می تواند از خیلی روشن تا نسبتاً تیره متفاوت باشد. نوع آبی سیر این گوهرسنگ بسیار نادر است و فقط به صورت بلورهای کوچک در معدن Royal Stone ماساچوست آمریکا یافت شده. بریل ها در هنگام رشد بلور و تشکیل با توجه به نوع عنصر واسطه رنگ های مختلفی از جمله آبی ، صورتی ، سبز ، زرد وسرخ و یا بی رنگ به خود میگیرند. رنگ آبی آکوامارین به دلیل وجود عنصر آهن در ترکیبات آن هست اما اگر این عنصر یا عناصر دیگر در هنگام تشکیل وجود نداشته باشند بریل به رنگ اصلی خود (بی رنگ ) رشد خواهد کرد اما اگر مقدار کمی دارای ته رنگ آبی باشد آکوامارین محسوب می شود. 

بلور سنگ آکوامارین
بلور آکوامارین و تورمالین سیاه (شورل)

محتویات فراوانی ممکن است درون این گوهرسنگ وجود داشته باشد به همین دلیل خواص فیزیکی آنها متفاوت است. به عنوان مثال گونه ای وجود دارد به اسم آکوامارین ماکسیکس (Maxiexe Aquamarine) رنگ ناپایداری داشته و در برابر نور آفتاب رنگ خود را از دست می دهد و محبوب نمی باشد.

تفاوت سنگ آکوامارین و زمرد چیست؟

تفاوت زمرد و آکوامارینآکوامارین و زمرد هر دو به خانواده بریل تعلق دارند ولی به طرز شگفتی باهم متفاوتند. تفاوت این دو این است که رنگ سبز زمرد به دلیل حضور مقادیر ناچیزی بریلیوم و گاهی وانادیوم در ترکیب شیمیایی آن است در حالی که سنگ آکوامارین از حضور ناخالصی های آهن در ترکیب شیمیایی بریل بی رنگ (گوشنیت) سود برده است. از دیگر تفاوت های این دو گوهرسنگ می توان به حالت مه گرفتگی و حضور مقادیر زیادی ناخالصی در زمرد اشاره نمود و حال آنکه سنگ آکوامارین به عنوان گوهری شفاف و پاک (فاقد ناخالصی در سنگ) شناخته می شود.

پدیده دو رنگی در سنگ آکوامارین

پدیده دو رنگی (Dichroism) در انواع تیره رنگ این گوهر قابل مشاهده است. در این نوع می توان دو تصویر دید یکی آبی خالص قدری روشن و دیگری زرد سبز بسیار کمرنگ و یا تقریبا بی رنگ. در انواع پر رنگ تر حتی می توان با چشم غیر مسلح نیز دیده شود.

انوع تراش در سنگ آکوامارین چگونه است؟

انواع برش سنگ آکوامارینهنگام برش آکوامارین، توجه اولیه باید به عمق رنگ باشد. آکوامارین به علت کم رنگ بودن باید عمق کافی داشته باشد وگرنه نگین تراشیده آن بی رنگ جلوه خواهد داد. برش های امرالد معمولا ترجیح داده می شود. گوهر تراشان برای بالاترین درخشندگی باید از پاویلیون اصلی 43 درجه روی آکوامارین استفاده کنند. زوایای پایین تاج باعث درخشندگی بالاتری می شود، اما از تاج بالاتر اغلب برای عمق بخشیدن به رنگ استفاده می شود.

خانواده بریل، از جمله آکوامارین، از ساده ترین جواهرات برای تراش هستند. پولیش الماسی رایج ترین روش است. یک پولیش با کیفیت بالا می تواند به آکوامارین های کمرنگ چنان درخشندگی زیادی بدهد که ممکن است با نگین های ضریب شکست بالاتر (RI) اشتباه گرفته شوند. حتی با دیسپرژن متوسط 0.014، سنگ های کمرنگ با زوایای تاج بالا رنگ های طیفی خود را به خوبی نشان می دهند. 

با اینکلوژنهای لوله ای توخالی کافی و برش مناسب، آکوامارین ها می توانند شاتویانسی و حتی استار را نشان دهند. آکوامارین های زیبای چشم گربه ای برای کلکسیونرها محبوب هستند و قیمت بالایی دارند. آکوامارین های استار حتی نادرتر از چشم گربه ای هستند و می توانند قیمت های بالاتری داشته باشند

در هنگام خرید سنگ آکوامارین به چه نکاتی باید توجه کنیم

نکات خرید سنگ آکواماریندر هنگام خرید باید به رنگ و به خصوص ته رنگ سبز که معمولا در آنها مشاهده میشود را در نظر بگیرید. همیشه این نکته را بیاد داشته باشید که آکوامارین شفاف و بدون عیب به علت حفره های میکروسکوپی، کمتر وجود دارد و معمولا قسمتهای کدر یا لکه ابری مانند در آن دیده می شود. البته این لکه ها را نمی توانند بخوبی صیقل و پولیش بدهند و درنتیجه درخشش کافی ندارند. هرچند که بلورهای شفاف و خوش رنگ آن به هیچ وجه کمیاب نیست. از جمله سنگهایی که مشابه آکومارین بوده و ممکن است با آن اشتباه بگیرید عبارت اند از: کیانیت، توپاز، زیرکن، تورمالین و انواع بدل آکوامارین که از شیشه درست شده اند. خوشبختانه نوع مصنوعی نگین های این گوهرسنگ که در آزمایشگاه تولید می شوند مقرون به صرفه نیست. در بازار انواع مصنوعی وجود دارند که در واقع اسپینل مصنوعی با رنگ آکوامارین می باشند. در بازار ایران دیده شده از کانی گوشنیت به عنوان آکوامارین شفاف اصل فروخته می شود. برای شارژ این گوهرسنگ می توانید هر چهار روز یک بار آن را بشورید سپس در مقابل خورشید شارژ نمایید.

قیمت سنگ آکوامارین چگونه تعیین می شود؟

تعیین قیمت سنگ آکوامارینبطور کلی هرچه رنگ سنگ آکوامارین تیره تر باشد قیمتی تر است ولی از آنجایی که بلورهای درشت آکواکارین کمیاب نیستند قیمت این گوهر به جز نوع رنگ نفیس آن چندان بالا نیست و حتی جزو جواهرات ارزان قیمت می باشد. نگین های یک قیراطی با کیفیت معمولی آن چند دلار بیش نیست. حتی نوع گرانبهای آن نیز نسبت با زمرد خوب نمی تواند رقابت کند. باربوت (Barbot) جواهرساز فقید فرانسوی در کتابهایش نقل می کند که یک آکوامارین با وزن 10 کیلوگرم داشته که قیمت آن فقط 65000 دلار بوده. در سال 1811 نیز بلور زیبای سبز چمنی از بریل به وزن 15 پوند در ایالت میناس نواس برزیل یاف شد. حال تصور کنید همین مقدار زمرد چقدر ارزش خواهد داشت!

معادن آکوامارین در جهان

معادن سنگ آکوامارینمعادن آکوامارین مانند سایر کانی های خانواده خود در تمامی قاره ها یافت می شوند. ذخایر بااهمیت آن در برزیل، باهیا، جمهوری مالاگاسی، افغانستان، تانزانیا، پاکستان و روسیه هستند. در کوه های اورال روسیه و دیگر نقاط سیبری به وفور یافت می شود که بیشتر آنها همراه توپاز می باشند. یکی از بزرگترین این معادن در معدن کاراکورام پاکستان می باشد. حضور آکوامارین در معادن ثانویه، همانند قلوه سنگهای جواهر گونه، بسیار نادر است. در برزیل این کانی همراه با کریزوبریل، توپاز سفید یا آبی و یا به صورت فلوه سنگ های کوچک در معادن ثانویه در شمال شرقی ایالت میناس جراس یافت می شود. معدن سنگ آکوامارین در ماداگاسکار حدود 50 معدن از آن وجود دارد. در ایران نیز در خراسان رضوی در گناباد و در حوالی مشهد از آن پیدا شده است و اکتشاف آن در دستور کار دبیرخانه مشهد شهر جهانی صنایع دستی گوهر سنگها قرار دارد.

نام های تجاری آکوامارین

آکوامارین برزیلی: سبز مایل به آبی. همچنین نام اشتباهی برای توپاز سبز مایل به آبی است.

آکوامارین ماداگاسکار: مرغوب ، آبی متوسط.

ماکسیکس بریل: بریل بهسازی شده با آبی عالی آکوامارین. هالبانیت نیز نامیده می شود.

آکوامارین سانتا ماریا: رنگ متوسط تاریک و رنگ آبی بسیار اشباع.

تصور نکنید آکوامارین هایی که به عنوان “برزیلی” یا “ماداگاسکار” نامگذاری شده اند در واقع از این منابع آمده اند. این عبارات ممکن است فقط به رنگ اشاره داشته باشند، بنابراین از فروشنده سرتیفیکیت معتبر برای تأیید منشاء گوهر بخواهید. آکوامارین های “سانتا ماریا” از معدن Santa Maria de Itabira که برای اولین بار در آنجا کشف شدند نامگذاری شده اند، اما سنگ هایی با رنگ های مشابه در مکان های دیگر نیز یافت شده است.

بهسازی سنگ آکوامارین

بهسازی آکوامارین سبز رنگدر بازار جواهرات نگین های آن غالبا به صورت آبی کمرنگ دیده می شوند که با فراوری حرارتی پیشرفته معمولا ته رنگ سبز آن حذف می شود. بعضی از بریل های زرد و سبز را با حرارت دهی می توان به آکوامارین آبی تبدیل کرد. بریل هایی که رنگ آنها کیفیت پایین تری دارند می توان با حرارت دهی تا دمای 400 درجه سانتیگراد می توان به آبی سیر و مرغوب تری رسید. فقط انواع با کیفیت آن را در انگشتر سازی روی پایه باز سوار می کنند. درخشش و رنگ بریل ها را معمولا با گذاشتن آن درون فویل در زیر نگین بهبود می بخشند. در این روش نگین آن را روی فویل نقره ای و یا در قابی با روکش تیره قرار می دهند.

آکوامارین ماکسیکس (Maxixe) چیست؟

در دهه 1970، Maxixe (با تلفظ mah-SHE-she)، یک آکوامارین آبی تیره، در بازار ظاهر شد، اما رنگ این محصول که با روش تابشی بهسازی شده بود ، ثابت نبود. اگرچه این سنگ‌ها عمدتاً در بازار ناپدید شده‌اند، اگر تا به حال یک آکوامارین آبی بسیار پررنگ تیره به شما پیشنهاد شد، خریدار مراقب باشید.

شما می توانید نمونه های Maxixe را از یک آکوامارین طبیعی به دلیل نداشتن پلئوکریسم آن متمایز کنید. آکوامارین های طبیعی دارای دو رنگ آبی و بی رنگ مشخص هستند. از سوی دیگر، نمونه های ماکسیکس فاقد پلوکرویسم است. وقتی از هر زاویه ای به آن نگاه کنید، فقط آبی نشان می دهد. طیف جذب آکوامارین طبیعی و ماکسیکس نیز متفاوت است. با یک طیف‌سنجی، یک خط باریک در 6950، یک خط قوی در 6540، و خطوط ضعیف در 6280، 6150، 5500 و 5810 و همچنین باند عریض در 4270 و باند دیفیوز در 4560 خواهید دید.

شما همچنین می توانید یک آکوامارین ماکسیکس را از یک سنگ طبیعی با دایکروسکوپ تشخیص دهید. هر دو پنجره هنگام مشاهده نمونه Maxixe آبی باقی می مانند. در مقابل، هنگام مشاهده یک نمونه بهسازی نشده، یک پنجره باید بی رنگ یا مایل به زرد کم رنگ باشد.

آیا آکوامارین های مصنوعی هم داریم؟

آکوامارین ها را می توان سنتز کرد و با بررسی زیر میکروسکوپ ممکن است نشانه هایی از منشاء مصنوعی پیدا شود. با این حال، آزمایشگاه‌های جواهرات حرفه‌ای ابزارهای پیشرفته‌ای دارند که می‌توانند براحتی آکوامارین‌های طبیعی را از ساخته شده تشخیص دهند.

بزرگترین کریستال های آکوامارین در جهان

بزرگترین آکوامارین تراش خورده جهان

بزرگترین کریستال برش خورده آکوامارین به The Dom Pedro aquamarine معروف است. در سال 1980 این قطعه در معدن Pedra Azul ایالت میناس جراس برزیل یافت شد. وزن اولیه آن 45 کیلوگرم و تبدیل به 10636 قیراط،  ابعاد 36 سانتیمتر ارتفاع و 10 سانتی متر عرض بعد از برش شد. این قطعه (تصویر بالا) هم اکنون در موزه اسمیتسونیان نگهداری می شود .

یکی دیگر از بزرگترین کریستال های یافت شده در جهان دارای وزنی معادل 110.5 کیلوگرم و به ابعاد 48.5 سانتیمتر طول و 42 سانتیمتر قطر بود که در سال 1910 میلادی در مارابایا در ایالت میناس جراس برزیل یافت شد و بعدها به قطعات و نگین های مختلفی تبدیل شد. بزرگترین سنگ آکوامارین در سال های اخیر نیز کریستال های بسیار بزرگی در همین استان یافت شده است از جمله یک بلور 552000 قیراطی که بیش از 110 کیلوگرم وزن و کیفیتی بسیار بالا داشته است. آکوامارین معروف Martha Rocha که در برزیل یافت شد، 134 پوند وزن داشت و بیش از 300000 قیراط جواهرات آبی فوق العاده به دست آورد. یک کریستال حتی بزرگتر که در سال 1910 یافت شد، 229 پوند وزن داشت، اما تنها 200000 قیراط جواهرات تراش خورده به دست آورد. البته بلورهایی نیز یافت شده اند که چندین تُن وزن داشته ان ولی دارای کیفیت پایینی نظیر بی رنگی یا کدر بوده که در جواهر سازی کاربردی ندارند.

خواص سنگ آکوامارین

خواص سنگ آکواماریناز خواص آکوامارین برای فرو نشاندن عصبانیت و راهی از تنش های روانی استفاده کنید. سنگ آکوامارین برای خانم ها شفافیت و شوق بیان دانش درونی را عاریت می دهد و ظرفیت های معنوی و شهودی را ارتقا می بخشد. این سنگ جهت کاهش اعتیاد به مواد مخدر، تقویت کبد طحال و تیروئید، تورم لوزه و گلو و تسلط بر اعصاب نیز کاربرد دارد. از خواص آکوامارین برای آقایان نیز می توان یاری دهنده وی جهت از بین بردن موانعی است گاهی اوقات مردها در بیانشان مشکل دارند.

آکامارین به بخش زنانه وجود یا همان بعد احساسی مرتبط می شود که منبع انرژی های زندگی است و فرد را از عصبانیت و تحریکات عصبی حفظ می کند. شما می توانید جهت آرامش و تصفیه بدن با گذاشتن قطعه سنگ آکوامارین در لیوان آب به مدت سه ساعت زیر نور ماه کامل و یا در فضای باز، معجونی جادویی درست کنید! بدین صورت که سنگ را از آب درآورده و آب را جهت تصفیه سازی و تقویت روان بینی بنوشید.

خواص آکوامارین در باورهای باستانی

خواص سنگ آکوامارینآکوامارین به عنوان سنگ ماه تولد اسفند شناخته شده است. در مشرق زمین از آن به عنوان سنگی پاک و مقدسی ستایش و حتی جهت پیشگویی نیز استفاده می شد. همچنین در معابد یهودیان بسیار مورد احترام بوده است. رومیان باور داشتند اگر شکل قورباقه روی آکوامارین حک شود می تواند دشمنان را آشتی و آنها را به دوست تبدیل کرد! از زمان های قدیم، اعتقاد بر این است که این گوهرسنگ با نیروهای تاریکی مقابله و به دنبال مرحمت ارواح روشنایی می باشد. همچنین همانطور که ذکر شد از آن جهت دریانوردی و حفاظت در سفرهای آبی رواج زیادی داشت. در اروپا، باور داشتند از خواص آکوامارین جهت پادزهر علیه سم می توان استفاده کرد. مسمومیتهای سلطنتی در آن زمان رایج بود، بنابراین بسیار خواستار این جواهر می بودند.

در دوران قدیم باور بر این بود که جنس بدن پری های دریایی از آکوامارین است!

در قرون وسطی آنها تصور می کردند این گوهر عشق را در زوجهای متاهل دوباره احیا می کند. مصری ها و عبرانیان آن را به عنوان نمادی از شادی و جوانی ابدی ستایش می کردند. از این گوهرسنگ در ادبیات باستانی مطالب زیادی درمورد استفاده به صورت ابزار مذهبی و پیشگویی وجود دارد.

خواص آکوامارین در چاکارا درمانی

خواص آکواماریننماد عنصر طبیعت این گوهر آب است و به علت رنگ آبی دریایی خود از خواص آکوامارین برای استفاده در چاکاری گلو (پنجم) و قلب (چهارم) استفاده می شود. بوسیله مدیتیشن و سنگ درمانی با آن می توانید مشکلات ناشی از گلو درد و بیماری های التهابی را درمان کنید. همچنین انرژی این سنگ مانند تازه شدن در زیر شارش آبشاری با آب خنک است. این سنگ فرد را وارد مرحله آرمیدگی کرده و در عین حال آماده باش از هوشیاری می کند که فرد کاملا از ذخایر دانش، خرد و احساس خود آگاه است و می تواند همه آنها را با وضوح اعتقاد کامل و ماهرانه بیان کند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *