پیترسیت (pietersite) عنوانی تجاری برای نوعی از کلسدونی است که نامش از کاشف خود، سید پیترز (Sid Pieters) ، یک فروشنده مشهور گوهرسنگ که برای اولین بار آن را در سال 1962 از محلی در نامیبیا توصیف کرد، نامگذاری شده است. پیترسیت، که اغلب به عنوان نوعی ترکیبی از چشم ببر و چشم شاهین “موزائیکیشده” توصیف میشود، از چین و نامیبیا شناخته شده است. با این حال، در حالی که آنها از نظر کانی شناسی مشابه هستند، پیترسیت یک شکل موزائیکی از هیچ کدام نیست. در عوض، شاتویانسی به دلیل یک کانی مشترک، یعنی کروسیدولیت است .
جدول مشخصات پیترسیت | |
---|---|
ترکیب شیمیایی | SiO2 |
سیستم بلوری | تریگونال |
رنگ | ترکیب آبی، قرمز زنگ زده، طلایی و قهوه ای. |
شفافیت | مات تا اوپک |
رخ | ندارد |
شکستگی | تراشه وار |
جلا | زجاجی |
ضریب شکست نور | 1.544-1.553 |
اختلاف شکست مضاعف | 0.004 |
سختی موس | 6.5 – 7 |
وزن مخصوص | 2.50-2.740 |
فلورسانس | – |
نحوه تشکیل
نحوه تشکیل پیترسیت با چشم ببر گره خورده است. چشم ببر در سازندهای آهن نواری پرکامبرین در شکافهایی که به موازات لایههای جاسپر قرار دارند رخ میدهد. با نوارهای قهوه ای طلایی براق مشخص می شود که به دلیل قرار گرفتن اینکلوژنهای فیبری کروسیدولیت در یک میزبان سیلیسی میکروکریستالی ، بعد از صیقل آن، پدیده شاتویانسی از خود نشان می دهند . پیترسیت های نامیبیا با انحلال تکه ای دولومیت و جایگزینی با سیلیس ایجاد شده است. واکنش های بعدی بین سیلیس و هماتیت در حضور سدیم آبی باعث تشکیل کروسیدولیت می شود.
اگرچه پیترسیت نامیبیا همان کانی شناسی چشم ببر را نشان می دهد، زمینه شاتویانت آن به عنوان یک نوار پیوسته مشاهده نمی شود. در عوض، پیترسیت حاوی قطعات زاویهدار است که همچون وصله کاری به یکدیگر چسبیده و سفت شده اند و برخی از آنها درخشندگی را نشان میدهند. بنابراین، پیترسیت یک شاتویانسی متلاطم را نشان می دهد، با بافتی موزاییکی شده که به خطوطی پررنگ و جریانی شکل در جهات مختلف، تشبیه شده است.
پیترسیت در دو منبع اصلی یافت شده است: کورامان، نامیبیا. و شیچوان، استان هنان، چین. آقای پیترز در حین جستجو در زمین های کشاورزی در ناحیه کورامان در محله اوتجو نامیبیا ، سنگ پیترسیت را در قلوهسنگهای دولومیتی کشف کرد. او این گوهر را در سال 1964 در پرونده های معدنی بریتانیا ثبت کرد و در دهه 1970 به بازار آورد. در سال 1996، زایتنر گزارش داد که بسیاری از ذخایر قابل استخراج در نامیبیا تمام شده و مواد در حال کمیاب شدن است. پیترسیت از چین در سال 1966 زمانی که زمین شناسان در حال جستجو برای کروسیدولیت بودند، کشف شد. در دهه 1970 و 1980 استخراج انجام میشد، اما تا دهه 1990 به بازار نیامد. اگرچه به نظر می رسد که هر دو منطقه معدن هنوز بسته هستند، مواد از این مناطق همچنان در بازار ظاهر می شوند.
تفاوت پیترسیت نامیبیا و چین
علیرغم جغرافیای متفاوت آنها، بافت میکروسکوپی راف های نامیبیا و چین به طرز چشمگیری مشابه است. البته فیبرهای کروسیدولیت در نمونه های چینی به صورت متراکم تر رشد کرده اند (بافت های موازی، شعاعی و نامرتب). این درحالی است که در نمونه نامیبیا ، این الیاف به طور کلی موازی یکدیگر هستند. در بررسی ها پیترسایت چینی از نظر وجود اینلکوژن های کلریت فیبری با نمونه های نامیبیا متفاوت می باشد. الیاف کلریت پلئوکریسم قوی از سبز تیره تا قهوه ای مایل به زرد نشان می دهند.
انواع چینی عمدتاً قرمز مایل به قهوهای هستند، با نواحی آبی و زرد. گونه های نامیبیا تنوع کمتری دارند و عمدتاً به رنگ آبی مایل به خاکستری متمایل هستند و رنگ های قهوه ای مایل به قرمز و زرد کمتر رایج است.
پیترسیت ها از هر دو مکان دارای محدوده ضریب شکست RI مشابه هساند، اما نمونه های نامیبیا دارای وزن مخصوص SG کمتری می باشند. در اندازه گیری ها ، مقادیر SG از نمونه چینی از 2.67 تا 2.74 متغیر است. مقادیر SG نمونه های نامیبیا به طور قابل توجهی کمتر بوده، و حدود 2.50-2.58 است. لازم به ذکر است SG کوارتز 2.65 است.
در تحقیقات انجام شده بیشتر نمونههای نامیبیا یک تابش UV از سبز روشن تا متوسط تا ضعیف و یک UV سبز روشن تا موج کوتاه متوسط تا قوی را نشان می دهند. این غلظت لومینس سبز روشن به احتمال زیاد با محتوای کلسدونی بیشتر در آن بخش ها توضیح داده می شود. بخشهایی از برخی از نمونههای چینی دارای نور سفید در طول موج کوتاه بودند، اما نسبت به UV موج بلند بیاثر بودند. این مناطق با کلسیت مطابقت دارد.